Đông trùng hạ thảo khô có 10 tác dụng nổi bật, bao gồm tăng cường hệ miễn dịch, chống lão hóa, cải thiện sức khỏe sinh lý, giảm mệt mỏi,... nên bạn có thể bổ sung thêm đông trùng để bảo vệ sức khỏe.
Đông trùng hạ thảo khô là gì?
Đông trùng hạ thảo (Cordyceps sinensis) là một loại dược liệu quý, là sự cộng sinh giữa nấm túi Cordyceps sinensis và ấu trùng sâu non (thường là loài Hepialus armoricanus). Vào mùa đông, nấm ký sinh hút chất dinh dưỡng từ ấu trùng, làm chết vật chủ. Đến mùa hè, nấm phát triển thành dạng cây từ xác ấu trùng, tạo nên đông trùng hạ thảo. Loại này thường mọc tự nhiên ở các vùng núi cao 3.500-5.000m (Tây Tạng, Bhutan, Trung Quốc), nhưng hiện nay phương pháp được nuôi trồng đông trùng hạ thảo nhân tạo ở nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam.
Đông trùng hạ thảo khô là sản phẩm được chế biến từ đông trùng hạ thảo tươi đã qua quá trình sấy khô để loại bỏ phần lớn nước, giúp kéo dài thời gian bảo quản và tiện lợi hơn trong sử dụng. Quá trình sấy khô, đặc biệt là sấy thăng hoa, giúp giữ lại gần như trọn vẹn hàm lượng dinh dưỡng và hợp chất quý giá của dược liệu.
Thành phần hóa học của đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo chứa nhiều chất dinh dưỡng như:
- 17 axit amin như axit glutamic, axit aspartic, histidine, serine, glycine, valin, alanin, arginin, prolin, threonine
- Các loại vitamin bao gồm vitamin A, vitamin B12, vitamin C, vitamin E, vitamin K
- Nguyên tố vi lượng mangan, nhôm, magie, natri, kali
- Hoạt chất sinh học quan trọng như cordycepin, adenosine, D-mannitol, polysaccharides
- Chất béo (lipid)
Theo y học cổ truyền, đông trùng có vị ngọt, tính ấm, tốt cho thận và phế, có tác dụng bổ huyết, tiêu đàm,...
10 tác dụng của đông trùng hạ thảo khô
Đông trùng hạ thảo khô khi dùng công nghệ sấy thăng hoa, giúp giữ trọn hương vị và các hoạt chất tốt. Khi dùng đông trùng hạ thảo, nó mang lại nhiều tác dụng như:
Cải thiện sức khỏe sinh lý
Đông trùng hạ thảo từ lâu đã được sử dụng để tăng cường sinh lực và cải thiện sức khỏe sinh sản cho cả nam và nữ. Dược liệu này giúp điều hòa lưu thông máu và kích thích hình thành testosterone, từ đó cải thiện chức năng tình dục ở nam giới và nâng cao ham muốn ở cả hai giới.
Nghiên cứu ban đầu cho thấy, sử dụng liên tục trong 40 ngày các sản phẩm cho đông trùng hạ thảo giúp tăng ham muốn.
Những con chuột bị thiến khi cho dùng đông trùng hạ thảo cũng kéo dài thời gian xuất tinh và đẩy nhanh việc cương dương.
Nâng cao hệ miễn dịch
Các hoạt chất trong đông trùng hạ thảo giúp không chỉ giúp chống oxy hóa, trung hòa các gốc tự do, mà dược liệu này còn chứa nhiều phân tử có tác dụng này. Khi các gốc tự do được loại bỏ thì nó góp phần giúp tăng cường miễn dịch.
Có lợi cho người cao tuổi
Không phải ngẫu nhiên đông trùng hạ thảo được đánh giá cao như vậy. Nó không chỉ có nhiều dưỡng chất mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm suy nhược, tăng cường xương khớp, giảm tốc độ lão hóa, nâng cao chất lượng sống cho người lớn tuổi.
Chống lão hóa
Đông trùng hạ thảo giàu chất chống oxy hóa, có khả năng chống lại gốc tự do - nguyên nhân chính gây lão hóa và một số bệnh mãn tính.
Một nghiên cứu năm 2024 đã phân tích chiết xuất đông trùng hạ thảo trong ống nghiệm và sau đó thử nghiệm lâm sàng trên 40 người tham gia. Kết quả cho thấy loại nấm này có thể có đặc tính thích nghi - nghĩa là giúp cơ thể đối phó tốt hơn với căng thẳng. Chiết xuất này cũng cho thấy có khả năng chống oxy hóa và làm tăng sản sinh collagen trong da. Tuy có lợi cho làn da khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ, nhưng các nghiên cứu trước đây chủ yếu được thực hiện trên động vật. Do đó, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận kết luận này.(*)
Hỗ trợ thận
Đông trùng hạ thảo giúp cải thiện chức năng thận. Một đánh giá từ 22 nghiên cứu, với khoảng 1 746 người bị bệnh thận mãn tính cho rằng, khi thêm đông trùng hạ thảo thì chức năng thận có dấu hiệu cải thiện.
Ngoài ra, chế phẩm từ đông trùng hạ thảo có tác dụng giảm creatinin huyết thanh, giảm protein niệu, cũng như hỗ trợ hạn chế các vấn đề về bệnh thận (*).
Giảm mệt mỏi
Đông trùng hạ thảo giúp xoa dịu tình tragj mệt mỏi thể chất cho chuột (được cho bơi lội). Kết quả là nó giúp chuột bơi lâu hơn, giảm acid lactic, nitơ urê, creatine kinase, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase và malondialdehyd. Đồng thời tăng glycogen ở cơ và gan, tăng superoxide effutase (SOD), glutathione per-oxyase và catalase.
Một nghiên cứu khác còn cho biết, VO2max (chỉ số tiêu thụ oxy tối đa) của người dùng đông trùng hạ thảo trong 6 tuần liên tiếp đã tăng đáng kể.
Hỗ trợ người tiểu đường
Đông trùng hạ thảo có góp phần giúp bạn kiểm soát lượng đường trong máu, nên nó cũng có lợi cho người mắc bệnh tiểu đường.
Nghiên cứu trên chuột khỏe mạnh và bị tiểu đường cho thấy, chiết xuất đông trùng hạ thảo giúp cải thiện độ nhạy insulin và tăng cường việc dung nạp glucose, từ đó giảm lượng đường trong máu. Đây là một giải pháp tự nhiên đầy tiềm năng cho bệnh nhân tiểu đường (1) và (2).
Tăng cường thể chất
Đông trùng hạ thảo (Cordyceps) từ lâu đã được xem là “thảo dược quý” trong y học cổ truyền. Ngày nay, được khoa học hiện đại chứng minh nhiều công dụng tốt cho sức khỏe.
Đông trùng hạ thảo có thể giúp tăng cường sản xuất phân tử adenosine triphosphate (ATP) trong cơ thể - một chất thiết yếu để cung cấp năng lượng cho cơ bắp. Điều này có thể cải thiện cách cơ thể sử dụng oxy, đặc biệt trong quá trình tập luyện.
Ví dụ, trong một nghiên cứu năm 2024, 14 người được dùng giả dược hoặc 1 gam đông trùng hạ thảo trước buổi tập cường độ cao ngắt quãng. Kết quả, người dùng đông trùng hạ thảo bị tổn thương cơ ít hơn và phục hồi nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, đây chỉ là nghiên cứu nhỏ trên người.
Chẳng hạn, một nghiên cứu năm 2020 cho thấy chiết xuất đông trùng hạ thảo làm tăng nhẹ sức nắm ở chuột, có thể nhờ tăng sản xuất ATP. Nhưng các nghiên cứu cũ hơn về đông trùng hạ thảo và tập luyện lại mâu thuẫn. Vì lý do này, cần thêm nghiên cứu trên người để xác định tác dụng này. ( theo Healthline).
Hỗ trợ não bộ
Các thử nghiệm trên chuột cho thấy, đông trùng hạ thảo giúp tăng khả năng ghi nhớ và tiếp thu của chúng. Số lần hành vi lỗi giảm hơn so với những con chuột sống lâu năm. Mở ra tiềm năng cho việc tăng cường chức năng não.
Cách dùng đông trùng hạ thảo khô
Bạn có thể dùng đông trùng hạ thảo khô theo những cách sau:
Ăn trực tiếp
Đông trùng hạ thảo khô bạn có thể cho vào nước ấm, sau đó vớt lên và ăn trực tiếp, nhai và nuốt hết cả nước và bã. Đông trùng sấy khô thì bạn còn cho thể thả vào trong sinh tố, cháo, soup, món hầm để tăng hương vị và dưỡng chất cho món ăn.
Trà đông trùng hạ thảo
Nguyên liệu:
- 2 - 3 sợi đông trùng hạ thảo
- Nước ấm 60- 70 độ
Cách làm:
- Cho đông trùng hạ thảo vào bình trà đổ nước ấm vào và hãm trà 10 phút
- Khi trà chuyển màu thì bạn có thể thưởng thức
- Bạn có thể pha 2-3 lần nước tùy khẩu vị, pha trà xong thì ăn luôn phần bã.
Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong
Đông trùng hạ thảo cho vào trong hũ sạch, thêm mật ong và ngâm 20- 30 ngày là có thể dùng ngay. Bạn dùng 1 thìa nhỏ pha nước ấm, đừng nên dùng quá nhiều tránh tăng cân.
Ngoài ngâm mật ong thì bạn cũng có thể ngâm với rượu.
Đông trùng hạ thảo khô để được bao lâu?
Đông trùng hạ thảo khô có thời gian bảo quản khá lâu, từ 12 đến 18 tháng tùy thuộc vào phương pháp sấy và điều kiện bảo quản. Để kéo dài thời gian sử dụng, cần bảo quản đông trùng hạ thảo khô ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp. Bảo quản trong túi hút chân không hoặc hộp thủy tinh kín sẽ giữ được chất lượng tốt.
Bạn có thể dùng từ 3- 5 cọng đông trùng hạ thảo khô, mỗi ngày dùng 1- 2 lần tùy vào nhu cầu và sức khỏe của mỗi người.
