Không nên uống đông trùng hạ thảo quá liều hoặc liên tục trong một thời gian dài, thay vào đó nên sử dụng theo đợt (1-3 tháng) và có thời gian nghỉ giữa các đợt, hãy tuân theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và phát huy tối đa hiệu quả khi uống.
Tại sao lại gọi là đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo là một loại nấm sống ký sinh, theo đó nấm Ophiocordyceps sinensis ký sinh trên cơ thể ấu trùng sâu bướm. Ở môi trường tự nhiên, chúng sinh trưởng ở các vùng núi cao hiểm trở như Vân Nam, Tây Tạng,.. việc khai thác tự nhiên rất khó khăn và đắt đỏ. Lý do nó có tên đông trùng hạ thảo là vì vào mùa đông nó là nấm ký sinh và hấp thụ dinh dưỡng từ ấu trùng, tới mùa hạ sợi nấm mọc vươn lên khỏi mặt đất.
Mặc dù có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng nhất là khi đang có bệnh hay đang điều trị bệnh.
Đông trùng hạ thảo có tác dụng dược lý gì?
Theo Đông y đông trùng hạ thảo có tính ấm, vị ngọt, quy vào phế và thận, giúp chỉ huyết, bổ khí và trừ đờm. Theo công bố trên Tập San Nấm Dược Liệu Quốc Tế, đây là những tác dụng nổi bật đông trùng hạ thảo:
Kiểm soát đường huyết
Đông trùng hạ thảo có tác dụng giúp cải thiện lượng đường trong máu. Theo các cuộc thử nghiệm, thì có khoảng 90% người trị đái tháo đường có những biểu hiện tích cực khi được cho dùng đông trùng hạ thảo đều đặn.
Theo NCBI , đông trùng hạ thảo có thể hạ đường huyết ở động vật bình thường. Uống chiết xuất carbohydrate đông trùng hạ thảo “Cs-4” với liều 2 g/kg/ngày trong 25 ngày làm tăng độ nhạy insulin và chiết xuất này có tác dụng có lợi tiềm tàng bằng cách duy trì quá trình xử lý glucose toàn cơ thể với mức tăng tiết insulin ít rõ rệt hơn sau thử thách carbohydrate ở chuột.
Làm đẹp da, chống lão hóa
Đông trùng hạ thảo không chỉ tốt cho sức khỏe, mà nó còn là một thực phẩm lý tưởng để chị em nuôi dưỡng làn da và làm chậm quá trình lão hóa. Từ đó giúp da trẻ trung hơn, giảm các dấu hiệu tuổi tác như tàn nhang, sạm da, nám...
Theo Healthline, đông trùng hạ thảo chứa polyphenol, có thể hoạt động như chất chống oxy hóa hoặc giúp tăng cường hoạt động chống oxy hóa. Giúp trung hòa các gốc tự do, gốc tự do là nguyên nhân gây ra bệnh tật và lão hóa.
Một nghiên cứu năm 2024 đã phân tích chiết xuất đông trùng hạ thảo trong ống nghiệm và sau đó thử nghiệm lâm sàng trên 40 người tham gia. Kết quả cho thấy loại nấm này có thể có đặc tính thích nghi – nghĩa là giúp cơ thể đối phó tốt hơn với căng thẳng. Chiết xuất này cũng cho thấy có khả năng chống oxy hóa và làm tăng sản sinh collagen trong da. Tuy có lợi cho làn da khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ, nhưng các nghiên cứu trước đây chủ yếu được thực hiện trên động vật. Do đó, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận kết luận này.
Cải thiện sức khỏe sinh lý
Nghiên cứu ban đầu cho thấy đông trùng hạ thảo có thể tăng cường ham muốn tình dục cho cả nam và nữ giới. Hơn nữa, nó còn giúp cân bằng nội tiết tố, cải thiện tình trạng lạnh tử cung, bất lực một cách tự nhiên. Nên thảo dược cũng góp phần nâng cao đời sống vợ chồng.
Hỗ trợ gan
Đông trùng hạ thảo đã được sử dụng trong thực hành lâm sàng để điều trị viêm gan mãn tính và các bệnh liên quan (3). Nó có tác dụng làm tăng cường chức năng gan, giúp cải thiện một số bệnh về gan như viêm gan, đào thảo vi rút...
Giảm chất béo trong máu
Đông trùng hạ thảo có thể giúp giảm lượng chất béo thừa xấu trong máu, điều này rất có lợi đối với những người béo phì hay người bị bệnh mỡ máu.
Nghiên cứu từ năm 2018 trên chuột mắc bệnh tiểu đường cho thấy đông trùng hạ thảo có thể giúp giảm lượng đường trong máu và lipid. Cho thấy tiềm năng của nó với các bệnh như tiểu đường hoặc xơ vữa động mạch, tức là sự tích tụ mỡ và cholesterol trong động mạch. Nhưng cần các nghiên cứu đối với con người để xác nhận lợi ích này (1)
Hỗ trợ chức năng hô hấp
Đông trùng hạ thảo có thể giúp hoạt động cung cấp oxy cho phổi diễn ra trơn tru hơn. Nó còn là dược liệu có tính ấm, hữu ích trong một số bài thuốc giúp hỗ trợ hệ hô hấp như viêm phế quản, hen suyễn...
Nâng cao hệ miễn dịch
Chứa selen là một khoáng chất quan trọng có khả năng cải thiện hệ miễn dịch, đồng thời giúp bảo vệ cơ thể khỏi một số bệnh tật. Theo nghiên cứu vào năm 1996, kết quả là các nhà khoa học đã thấy đông trùng hạ thảo có thể ức chế hệ miễn dịch.
Có lợi cho tim mạch
Thảo dược này còn được biết là có thể giúp cho nhịp tim ổn định. Bên cạnh đó, đông tùng hạ thảo còn giúp giãn nỡ mạch máu, cơ tim, giảm lượng mỡ dư thừa trong máu, mang lại nhiều công dụng tốt cho tim mạch.
Giúp giảm mệt mỏi, bồi bổ cơ thể
Đông trùng hạ thảo cung cấp nhiều loại axit amin, khoáng chất và nguyên tố vi lượng, các thành phần này đều có lợi cho việc phục hồi cơ thể, kích thích sản sinh ATP và oxy, thúc đẩy hoạt động trao đổi chất, giúp bạn giảm tình trạng mệt mỏi. Thế nên, đông trùng hạ thảo rất phù hợp cho những người suy nhược, gầy yếu.
Ngoài ra, việc đông trùng hạ thảo giúp tăng cường sản xuất adenosine triphosphate (ATP) của cơ thể, một chất thiết yếu để cung cấp năng lượng cho cơ bắp. Điều này có thể cải thiện cách cơ thể bạn sử dụng oxy, đặc biệt là trong khi tập thể dục (theo Healthline). Nhưng các nghiên cứu cũ hơn về đông trùng hạ thảo và tập thể dục lại mâu thuẫn nhau. Nên cần nhiều nghiên cứu cụ thể hơn.
Bảo vệ chức năng thận
C. sinensis đã được sử dụng để điều trị các bệnh về thận, chẳng hạn như viêm thận mạn tính, viêm bể thận mạn tính, suy thận mạn tính hoặc suy thận mạn tính, và hội chứng viêm thận.
Các thử nghiệm lâm sàng cũng đã chỉ ra một số bằng chứng về việc sử dụng đông trùng hạ thảo như một phương thuốc bảo vệ thận.(2)
Điều này cho thấy đông trùng hạ thảo có thể giúp chức năng thận hồi phục, cải thiện một số vấn đề về thận.
Đông trùng hạ thảo uống thường xuyên có được không?
Bạn không nên sử dụng thường xuyên trong một thời gian dài, mà nên sử dụng và có các đợt nghỉ cụ thể. Thời gian dùng đông trùng hạ thảo bao lâu thì còn phụ thuộc hoàn toàn vào thể trạng và mục đích của từng người. Nhưng không thể liên tiếp dùng trong một thời gian quá dài.
Người khỏe mạnh có thể thêm thực phẩm này vào thực đơn của mình để bồi bổ. Còn trẻ em dưới 5 tuổi, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, người bị bệnh tự miễn, chuẩn bị phẩu thuật... thì không nên dùng đông trùng hạ thảo.
Đặc biệt người đang mắc bệnh lý sẵn trong người hoặc đang dùng bất kỳ loại thuốc nào cần phải hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Câu hỏi thường gặp về đông trùng hạ thảo
Ai không nên dùng đông trùng hạ thảo?
Người không nên dùng đông trùng hạ thảo gồm:
- Trẻ em
- Bà bầu, mẹ cho con bú
- Người đang sốt cao
- Người bị mắc bệnh tự miễn
- Người bị rối loạn đông máu
- Người chuẩn bị phẫu thuật
- Người dị ứng với thành phần của đông trùng hạ thảo...
Uống đông trùng hạ thảo có gây tác dụng phụ không?
Uống đông trùng hạ thảo có thể gây tiêu chảy, táo bón, khó chịu bụng ...nếu dùng sai liều hoặc không đúng cách. Thậm chí nếu dùng sai đối tượng, nó có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng như tăng nguy cơ gây chảy máu, tương tác với thuốc,.. Vậy nên tốt nhất hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Dùng đông trùng hạ thảo bao lâu thì có hiệu quả?
Hiệu quả của đông trùng hạ thảo thì còn tùy vào khả năng hấp thu, sức khỏe của mỗi người. Thường cần dùng đều đặn từ 2- 4 tuần để thấy cảm nhận được sự thay đổi của cơ thể. Nhưng nhớ không nên dùng quá lâu nhé, hãy luôn hỏi bác sĩ trước khi muốn dùng thường xuyên.
Nên chọn loại đông trùng hạ thảo nào?
Tùy nhu cầu và khả năng tài chính, bạn có thể chọn đông trùng hạ thảo loại tươi, khô, viên nang, nước uống, dạng bột… Quan trọng là chọn sản phẩm từ thương hiệu uy tín, có kiểm định chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, sử dụng đúng cách, đúng liều lượng.
