Chè xanh và trà xanh khác nhau như thế nào? Là một câu hỏi được nhiều người quan tâm, trà xanh thì được chế biến từ lá chè xanh tươi, trai qua nhiều công đoạn chế biến, còn chè xanh là loại hãm trước tiếp từ lá chè mà không cần chế biến gì phức tạp.
Chè xanh là gì?
Chè xanh là một thức uống quen thuộc với nhiều thế hệ người Việt, theo đó, nước uống này sẽ được cách pha bằng phương pháp truyền thống. Đó chính là dùng lá chè tươi, không qua chế biến cầu kỳ, để hãm trực tiếp với nước nóng. Cách này sẽ giữ được nguyên bản vị trà, với vị chát tự nhiên, thường dùng để uống giải khát.
Trà xanh là gì?
Trà xanh là sản phẩm cũng được tạo ra từ lá chè tươi, nhưng trải qua các quy trình sản xuất công phu như làm héo, vò trà, sấy khô, tùy vào loại trà sản xuất mà các công thức chế biến có thể thay đổi. Ngoài ra, nguồn nguyên liệu, kỹ thuật chế biến, cũng tạo ra rất nhiều loại trà với hương vị đặc trưng, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Ở Việt Nam, có nhiều dòng trà được làm từ lá chè tươi nổi tiếng như trà nõn tôm, trà ô long, trà đen, trà sen,...
Quy trình sản xuất trà xanh
Để sản xuất trà xanh, thì thường cần 5 bước sau:
- Thu hái lá chè tươi vào lúc sáng sớm, khi sương còn đọng trên lá chè, tiêu chuẩn hái sẽ tùy vào loại trà nhà sản xuất muốn chế biến như 1 tôm, 1 tôm 1 lá, 1 tôm 2 lá...
- Chè tươi được trải lên nia tre, hong cho trà héo, giảm lượng nước và độ ẩm, làm lá chè dẻo và dai
- Sau đó chè sẽ được mang đi diệt men, để ngăn quá trình oxy hóa
- Diệt men xong chè sẽ được mang đi vò tạo hình, phá vỡ các tế bào để cho dịch trà tràn ra bên ngoài bề mặt lá
- Sao khô là bước cuối cùng ổn định chất lượng trà và giúp trà bảo quản được lâu hơn.
Các loại trà xanh phổ biến nhất hiện nay
Trà xanh là đồ uống vô cùng được yêu thích tại Việt Nam, dưới đây là các loại trà xanh nổi tiếng:
Trà sen
Trà sen là một loại trà ướp hương truyền thống Việt Nam, trà cao cấp sẽ được mang để ướp với nhụy sen tươi. Quá trình này không những cần sự tỉ mỉ, kỹ thuật cao mà còn là một hành trình đầy nghệ thuật. Trà sau khi ướp xong sẽ có hương thơm thanh khiết, lan tỏa trong từng tách trà, nước trà vàng óng nổi bật. Vị chát dịu, hậu vị ngọt cuốn hút.
Trà Shan Tuyết
Trà Shan Tuyết (Snowshan) là một loại trà tuyệt vời, sỡ dĩ có tên gọi Shan Tuyết là vì cây trà cổ thu này mọc trên núi cao và trên búp trà có một lớp lông mao trắng như tuyết. Những cây trà cổ thụ này mọc ở độ cao từ 1500 – hơn 2500 mét so với mực nước biển, " Shan" có nghĩa là giống trà, nhưng nó cũng có nghĩa là sơn, "tuyết"là những cánh trà được bao phủ bởi lông tơ trắng muốt. Trà Shan Tuyết phát triển mạnh nhất ở những nơi như Hà Giang, Sơn La, Điện Biên,… cùng phương pháp thủ công của người đồng bào Dao, Mông, giúp tạo nên một loại trà quý và có hương vị nổi bật.
Trà nõn tôm
Trà nõn tôm là một đặc sản trứ danh của vùng Tân Cương, trà này cũng nằm trong danh sách các loại trà cao cấp được ưa chuộng nhất. Điều này là nhờ chất lượng vượt trội, hương vị tinh tế và có giá trị sức khỏe cao. Để làm ra loại trà này, người ta phải chọn lựa kỹ những búp chè non tươi mới, chỉ chọn loại một búp và một lá non (1 tôm 1 lá), nhờ có đất đai màu mỡ và khí hậu mát mẻ nên vùng Thái Nguyên cho ra những phẩm trà hảo hạng, đồng thời nó còn nhờ vào bàn tay lành nghề của các nghệ nhân nơi đây.
Trà nõn tôm Thái Nguyên mang đến trải nghiệm thưởng trà khác biệt, ban đầu mới nhấp một ngụm trà bạn sẽ thấy có mùi thơm thoảng nhẹ, vị chát dịu sau đó sẽ là hậu vị ngọt lan tỏa trong khoang miệng. Màu nước trà như màu cốm hay xanh vàng, trong veo giúp tăng tính thẩm mỹ cho từng tách trà.
Trà sâm dứa
Trà sâm dứa là trà được sáng tạo từ vùng Bảo Lộc, kết hợp trà với các loại lá thơm và thảo mộc, mang đến một hương vị mới mẻ, góp phần làm phong phú thêm các dòng trà Việt. Loại trà này được rất nhiều chị em yêu thích, nhờ hương vị nhẹ nhàng lại thơm mát.
Trà cổ thụ
Trà cổ thụ là dòng trà được chế biến từ những búp trà tươi non, được hái từ những cây chè có tuổi đời hàng trăm năm ở Tà Xua, Sơn La. Nhưng cây chè ở đây sinh trưởng tự nhiên, không chịu tác động của con người, nhờ có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng, cây chè ở đây phát triển vượt trội và cho ra những phẩm trà thượng hạng. Trà cổ thụ có vị chát và hậu vị ngọt lan tỏa lâu trong khoang miệng, nước trà vàng sánh như mật ong, với mùi hương khói bếp rất độc đáo.
Trà Thái Nguyên
Trà Thái Nguyên là niềm tự hào của trà Việt, là một loại trà trứ danh được trồng chủ yếu Thái Nguyên, trong đó nổi bật nhất là vùng Tân Cương. Trà ở đây thường có cánh trà nhỏ, xoăn đều và hương thơm dịu nhẹ. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận vị chát nhẹ đầu lưỡi, nhanh chóng chuyển sang hậu vị. Không chỉ là thức uống quen thuộc của người Việt, trà Thái Nguyên còn được xem ngành nông nghiệp trọng điểm của nước ta.
Trà lài
Trà lài cũng là một loại trà ngon, sự hòa quyện tinh tế giữa búp trà xanh và hương hoa lài tinh tế. Việc sản xuất loại trà này cũng phức tạp, yêu cầu tay nghề cao để làm cho trà vừa thơm nhưng vẫn giữ được những nét đặc trưng. Trà khi pha có màu vàng nhạt, thoảng thoảng hương hoa lài, với vị chạt nhẹ cùng hậu vị ngọt.
Cách chọn trà xanh ngon
Để chọn được trà xanh ngon, bạn có thể tham khảo những yếu tố sau:
Mùi hương
Trà xanh chất lượng thường sẽ có mùi thơm tự nhiên, bạn có thể cảm nhận được sự tươi mới của trà. Nếu trà bạn mya không có mùi hoặc mùi quá nồng, thì bạn không nên mua vì nó có thể đã bị tẩm liệu hoặc quy trình sản xuất hay bảo quan không đúng cách.
Màu sắc
Lá trà chất lượng có kích thước đều, không bị vụn nát, cánh trà có thể có màu sắc từ xanh đen, xanh nhạt... tùy vào loại trà sản xuất. Nếu cánh trà mà vụn, màu sắc bất thường thì bạn không nên mua.
Trà xanh ngon khi pha sẽ có màu vàng nhạt hoặc xanh hơi vàng, không bị đục, nước trà trong veo.
Nguồn gốc
Bạn nên mua trà xanh ở các vùng trồng chè nổi tiếng, như thế sẽ hạn chế việc mua phải trà giả, kém chất lượng, khi mua bạn nên kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ của trà. Ưu tiên mua trà hữu cơ, các vùng trà Thái Nguyên hay trà Shan Tuyết ở Tây Bắc, trà ở Lâm Đồng là những địa danh bạn có thể tham khảo.
