Trà sen là một loại trà nổi tiếng ở Việt Nam, được rất nhiều người ưa chuộng.
Trà sen là gì?
Trà sen là một loại trà độc đáo, được làm từ trà xanh và gạo sen - những hạt nhỏ màu trắng hay trắng ngà, được coi là tâm hồn của hoa sen, nơi chứa đựng hương sen thơm nhất. Trà xanh có thể là bất kỳ loại nào, nhưng theo phong tục của người Việt thì sẽ dùng là trà móc câu cao cấp, kết hợp với những bông hoa sen thơm ngát, chất lượng.
Trà sen là sự hòa quyện giữa những nguyên liệu tinh túy, quý giá của thiên nhiên và quá trình ướp trà kỹ lưỡng:
- Trước hết người dân địa phương sẽ ra thu hái hoa sen vào buổi sáng sớm mùa hạ, tầm khoảng tháng 6, khi hoa nở nhiều nhất. Những bông hoa sen thu hái đầu mùa vụ là những bông hoa tinh khiết và có hương thơm tốt nhất. Hoa búp lớn, cánh hoa đều chứng tỏ hoa đó có nhiều gạo sen, ướp trà càng ngon.
- Sau đó người ta sẽ lấy gạo sen. Quá trình này được làm bằng tay hoàn toàn. Tiếp theo, nghệ nhân làm trà sẽ tiến hành công đoạn tiếp theo chính là ướp trà bằng cách xếp xen kẽ một lớp trà và một lớp gạo sen, quá trình này tùy vào kinh nghiệm và kỹ thuật của người làm trà, mà số lớp và thời gian ướp trà khác nhau.
Ngoài ra, cũng có thể ướp trà sen bằng cách dùng những cánh hoa sen gói trà, cách làm này còn gọi là ướp xổi, sản phẩm trà hoàn thành sẽ có hương sen rất thoang thoảng, không lưu hương bền như trà ướp gạo sen.
Trà sen Tây Hồ, đây là đặc sản trà cao cấp, được ướp bằng hoa sen mọc ở Hồ Tây. Qua bàn tay của những nghệ nhân làm trà bậc thầy, tạo nên sản phẩm trà sen khiến nhiều người mơ ước được nếm một lần.
Trà sen có từ lúc nào?
Trà xanh đã là một phần của cuộc sống của người Việt từ thời xa xưa. Nhưng trà sen lại là một loại trà đặc biệt, đã xuất hiện vào thế kỉ XIX, và chỉ dành cho một người duy nhất là vua Tự Đức. Trà sen là một biểu tượng của sự sang trọng, tao nhã, chỉ được thưởng thức trong những ngày lễ, tết, hoặc những dịp quan trọng.
Để có được trà sen, người ta phải làm một công việc vô cùng công phu và tinh tế. Vào ban đêm, khi hương thơm của mật hoa tinh khiết và thơm nhất, những người hầu cận trong cung sẽ ra hồ, nơi hoa sen nở rộ. Họ sẽ nhẹ nhàng mở từng bông hoa, rồi cho trà xanh vào trong đó. Sau đó, họ sẽ xếp lại bông hoa như lúc đầu, rồi dùng dây hay miếng vải lụa để buộc nhẹ bên ngoài bông hoa, để trà xanh không bị rơi ra. Trong suốt một đêm, trà xanh sẽ được ướp hương trong lòng hoa sen, hút mọi tinh túy của hoa sen. Đến sáng hôm sau, người ta sẽ trở lại hồ, không những để thu hoạch trà sen, mà còn để hướng những giọt sương mai còn đọng trên lá, để pha một ấm trà duy nhất, để dâng lên vua.
Quy trình ướp trà sen là một nghệ thuật cao quý, là một minh chứng cho sự tinh tế, khéo léo, và nghệ thuật sống của người Việt.
Công dụng của trà sen
Trà sen không những là một loại trà cao cấp, đặc biệt là trà sen Tây Hồ, là một loại trà thượng hạng.
Trà sen vừa thơm ngon lại mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe con người như:
Giúp giảm cân
Trà sen chứa những tinh chất có lợi, còn giúp ngăn ngừa sự tích tụ chất béo do quá trình trao đổi chất.
Đồng thời, lá sen cũng hỗ trợ đưa chất dinh dưỡng từ ruột non đến các bộ phận khác trong cơ thể và đào thải chất lỏng thừa. Trà sen có chứa thành phần L - Carotene giúp tăng cường trao đổi chất. Do đó, những người bị béo phì do ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, ít hoạt động thể chất thì uống trà sen thường xuyên sẽ giúp giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, bạn cũng cần kết hợp việc ăn uống khoa học, lối sống lành mạnh và thường xuyên tập thể thao để giảm cân nhanh chóng.
Ngừa tình trạng thiếu máu và giúp xương chắc khỏe
Những dưỡng chất có trong sen giúp hỗ trợ tái tạo tế bào tạo máu. Điều này rất có lợi cho những ai bị thiếu máu.
Ngoài ra, trong hoa sen cũng có chứa photpho, là một chất có lợi cho xương khớp. Những người già bị loãng xương hay những ai hay bị đau mỏi do hoạt động mạnh cũng có thể bổ sung thêm trà sen.
Giúp giảm mỡ máu
Trà sen chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi như: Các axit citric, vitamin C, tanin, alcaloid, nuciferin, tartric, succinic…Các thành phần này khi phối hợp với nhau sẽ giúp đào thải mỡ thừa trong máu. Do đó, những ai bị mỡ máu có thể bổ sung thêm trà sen mỗi ngày để cải thiện tình trạng này.
Giúp hạ lượng cholesterol xấu ( LDL)
Trà sen là một loại trà đặc biệt, được làm từ trà xanh ướp với hương của hoa sen. Do đó, các hoạt chất Epigallocatechin gallate (EGCG) của trà sẽ giúp ngăn chặn sự hấp thụ chất béo, từ đó là giúp giảm cholesterol xấu ( LDL). Đặc biệt, trà sen có lợi cho người bị béo phì, tuy nhiên cũng nên uống điều độ, uống theo lộ trình chứ không nên uống trong thời gian quá dài.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Trà sen là một loại trà có tác dụng cải thiện giấc ngủ rất tốt. Trong trà có nhiều chất như nuciferin, nelumbin, asparagin... có thể giúp an thần cho người lớn tuổi có chất lượng giấc ngủ kém.
Bên cạnh đó, trà sen cũng chứa liensinin và isoliensinine, mặc dù chỉ là một lượng nhỏ nhưng nó cũng hỗ trợ xoa tan căng thẳng, giảm mệt mỏi tinh thần do làm việc đầu óc.
Bạn có thể uống trà trước khi đi ngủ khoảng 60 phút, để giúp bạn ngủ dễ hơn, ngủ ngon hơn. Điều đặc biệt, là bạn uống trà sen mà không lo bị đau đầu hay mệt mỏi.
Hỗ trợ thanh nhiệt và giải độc
Với tính hàn của mình, trà sen trở thành một loại thảo mộc để làm mát cơ thể và giải độc hiệu quả. Việc sử dụng trà sen có thể cải thiện tình trạng mụn, rôm sảy, ngứa ngáy, và cũng nhờ vậy mà giúp da trở nên đều màu hơn, giảm thiểu vết thâm nám.
Hỗ trợ giảm axit dạ dày
Có thể bạn không biết, nhưng trà sen cũng có lợi ích trong việc giúp giảm axit trong dạ dày. Những người uống trà sen thường xuyên sẽ ít bị ợ chua, viêm loét dạ dày hơn những người không uống. Nhờ đó, giúp họ ăn uống ngon miệng hơn.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Trà sen là một loại trà có tác dụng cải thiện giấc ngủ rất tốt. Trong trà có nhiều chất như nuciferin, nelumbin, asparagin... có thể giúp an thần cho người lớn tuổi có chất lượng giấc ngủ kém.
Bên cạnh đó, trà sen cũng chứa liensinin và isoliensinine, mặc dù chỉ là một lượng nhỏ nhưng nó cũng hỗ trợ xoa tan căng thẳng, giảm mệt mỏi tinh thần do làm việc đầu óc.
Bạn có thể uống trà trước khi đi ngủ khoảng 60 phút, để giúp bạn ngủ dễ hơn, ngủ ngon hơn. Điều đặc biệt, là bạn uống trà sen mà không lo bị đau đầu hay mệt mỏi.
Hỗ trợ ngừa một số bệnh phụ khoa
Theo nghiên cứu, trà sen cũng có lợi cho sức khỏe, vẻ đẹp phụ nữ. Trà sen giúp chị em phụ nữ điều hòa kinh nguyệt, hạn chế mùi hôi và ngứa ngáy ở vùng kín. Đối với phái mạnh, trà sen cũng hỗ trợ giúp cải thiện triệu chứng xuất tinh sớm.
Giúp kiểm soát lượng đường trong máu
Hợp chất ancaloit isoquinoline là một thành phần có trong sen, thành phần này có khả năng mở rộng mạch máu, ngăn chặn tình trạng cao huyết áp. Bên cạnh đó, alkaloid cũng giúp duy trì nhịp tim ổn định, giúp khi làm việc nặng nhọc, hồi hộp tim không bị đập quá nhanh. Điều này làm cho trà sen trở thành lựa chọn lý tưởng cho những người có vấn đề về tim, được đông y khuyến khích sử dụng.
Có lợi cho tiêu hóa
Kết quả khảo sát từ một trường đại học Mỹ, cho thấy người thường xuyên uống trà sen thì đường huyêt giảm đáng kể. Điều này được giải thích bởi alkaloid trong sen, giúp ức chế sự gia tăng của glucose sau khi ăn. Bên cạnh đó, sen còn có hàm lượng chất xơ cao giúp cải thiện tiêu hóa.
Trà sen phù hợp với những ai?
Trà sen là thức uống có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Một số người sau đây nên sử dụng trà sen như:
- Người già, cao huyết áp
- Người thường vận động mạnh và có triệu chứng đau mỏi khớp, loãng xương
- Người bị béo phì, mỡ trong máu cao
- Người muốn duy trì vóc dáng, giảm cân
- Người bị đái tháo đường
- Người bị mất ngủ, chất lượng giấc ngủ kém
- Người bị nhiệt, dễ nổi mụn
- Người bị stress
- Người muốn làm đẹp da
Trẻ rm trên 12 tuổi có thể uống được trà sen, nhưng chỉ uống chơi, nên ít và uống nhạt.
Khi uống trà sen cần lưu ý
Trà sen bạn cần uống đúng cách, đúng liều lượng, đúng thời điểm mới mang lại hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra, khi uống trà sen bạn cần lưu ý một số điểm sau:
- Trà sen không phù hợp cho những người bị huyết áp thấp
- Trà sen có thể phòng ngừa một số bệnh phụ khoa, tuy nhiên nó có tác dụng phụ là làm yếu sinh lý ở cả nam và nữ nếu uống trong 3 tháng liên tiếp
- Để quá trình giảm cân hiệu quả bạn cần uống trà sen thường xuyên trong 1- 2 tháng và kết hợp với ăn uống, rèn luyện thể chất. Khi uống trà sen mà bạn nhịn ăn có thể làm tụt huyết áp
- Người có cơ địa yếu, gầy thì nên pha loãng trà sen và không nên sử dụng mỗi ngày
- Uống trà sen trước khi ăn 1- 2 giờ là thời điểm tốt nhất, hoặc uống sau khi ăn khoảng 1 giờ
- Không pha trộn trà sen với bất cứ loại trà nào hay nguyên liệu nào
- Không uống trà sen trong chu kỳ kinh nguyệt
- Theo Đông y, sen khác với bạch ngân, có linh lăng và dầu tung, nên bạn không dùng 3 loại này khi sử dụng trà sen.
Ngoài ra, nếu bạn có vấn đề thì tốt nhất tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng trà sen để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
