Gạo lứt tím than hay còn gọi là gạo lứt đen, là một loại thực phẩm có xuất xứ từ Nhật Bản. Ở nước ta, gạo lứt tim than được trồng nhiều ở tỉnh Sóc Trăng. Là loại gạo qua quá trình xay xát chỉ bỏ phần vỏ trấu, các dưỡng chất được giữ nguyên vẹn.
Gạo lứt tím than là gì?
Gạo lứt tím than hay còn gọi là gạo lứt đen, là một loại thực phẩm có xuất xứ từ Nhật Bản. Ở nước ta, gạo lứt tim than được trồng nhiều ở tỉnh Sóc Trăng. Là loại gạo qua quá trình xay xát chỉ bỏ phần vỏ trấu, các dưỡng chất được giữ nguyên vẹn.
Gạo lứt tím than như tên gọi có màu đen ánh tím rất nổi bật, có 3 phần chính: Cám, phôi hạt, tinh bột bên trong. Được tạo ra nhờ lại từ một loại nếp đen, ở phần phôi hạt và lớp cám chỉ chiếm 10% khối lượng của hạt gạo nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng, khoảng 65% dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Còn lớp tinh bột bên trong có chứa glucid giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Ngoài ra, gạo lứt tím than còn chứa nhiều chất chống oxy hóa anthocyanin có nhiều công dụng đối với sức khỏe.
Thành phần dinh dưỡng của gạo lứt tím than
Gạo lứt tím than có nhiều chất dinh dưỡng cũng như mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Trong 100g gạo lứt tím than bao gồm những chất dinh dưỡng nổi bật như:
- Năng lượng 216 calo
- Carbohydrate 44g
- Protein 5g
- Chất béo 1,8g
- Kẽm
- Vitamin B6
- Vitamin B5
- Vitamin B1
- Magie
- Sắt...
Công dụng của gạo lứt tím than
Gạo lứt tím than có nhiều công dụng đối với sức khỏe, dưới đây là một số lợi ích nổi bật:
Hỗ trợ giảm cân
Gạo lứt tím than có chứa hàm lượng chất xơ dồi dào. Theo các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, các loại thực phẩm giàu chất xơ giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, hạn chế cảm giác thèm ăn, giảm nạp thức ăn vào cơ thể từ đó giúp bạn giảm cân hiệu quả.
Ngoài ra, chất xơ ở gạo lứt tím than còn giúp các lợi khuẩn phát triển, thải độc tố trong cơ thể, giúp hệ đường ruột khỏe mạnh. Có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh cũng là điều cần thiết để giảm cân an toàn và nhanh chóng.
Nâng cao sức đề kháng
Trong gạo lứt tím than có chứa khoảng 0.4% chất chống oxy hóa Anthocyanin. Chất Anthocyanin này giúp chống lại quá trình oxy hóa, bảo vệ các tế bào, giúp cải thiện sức đề kháng. Sử dụng 1 chén cơm gạo lứt tím than/ ngày còn hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng do bệnh tiểu đường. Ngoài ra, gạo lứt tím than còn chứa helen, canxi, mangan giúp ngừa viêm nhiễm, giúp xương chắc khỏe hỗ trợ gan, hệ thần kinh và thận khỏe mạnh.
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Bệnh tăng huyết áp là vấn đề thường gặp ở người cao tuổi, do chế độ nghỉ ngơi, ăn uống và sinh hoạt không hợp lý. Việc ăn nhiều gia vị, ăn đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, làm tăng cholesterol xấu, tích tụ mảng bám ở động mạch, gây áp lực cho tim, tim phải hoạt động nhiều, đảm bảo lưu thông máu. Hệ quả là sẽ dễ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ,...
Việc ăn gạo lứt tím than hàng ngày là một cách để hỗ trợ điều hòa và duy trì ổn định nhịp tim nhờ nó có chứa hàm lượng kali.
Gạo lứt tím than có giúp giảm cân không?
Như đã nói ở trên, gạo lứt tím than có nhiều vitamin, khoáng chất cần thiết. Bao gồm vitamin B3, kẽm, folate, photpho... ngoài ra hàm lượng chất xơ và protein dồi dào mà lại chứa ít calo nên nó là một thực phẩm giúp giảm cân hiệu quả.
Trong 1/4 chén gạo lứt tím than sẽ cung cấp 34g carbohydrate, 160 calo, 1,5g chất béo, 4g chất đạm và 1g chất xơ. Chất xơ này giúp bạn no lâu hơn, hạn chế thèm ăn, vì vậy nó hỗ trợ bạn duy trì và giảm cân an toàn. Việc bổ sung gạo lứt giúp giảm lượng chất béo, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh béo phì, thừa cân...
Ngoài ra, bạn cũng nên có chế độ ăn uống phù hợp, đa dạng và thể thao đều đặn để quá trình giảm cân nhanh và hiệu quả nhất.
Cách nấu gạo lứt tím than ngon và bổ dưỡng
Gạo nếp tím than dễ nấu và bổ dưỡng, dưới đây là một số cách bạn có thể áp dụng:
Cơm cuộn gạo lứt tím tha
Nguyên liệu:
- 400g gạo lứt tím than
- 1 củ cà rốt
- 1 trái dưa leo
- 5- 6 lá rong biển lá
- 2 quả trứng gà
- 2g muối
- 2 cây xúc xích
- 5g chà bông
Cách làm:
- Cho 400g gạo lứt tím than vo sơ với nước loại bỏ bụi bẩn, vớt ra cho 2g muối vào trộn đều
- Cho gạo vào nồi hấp và hấp chín, tránh để cơm nhão quá hoặc khô quá
- Cà rốt mang đi gọt vỏ ngoài, rửa sạch, mang đi hấp hoặc luộc chín sau đó cắt thành sợi
- Dưa leo cắt 2 đầu, xoay nhẹ cho ra bớt mũ để tránh bị đắng, rửa sạch, cắt sợi
- Cho 1 thìa dầu vào chảo, đánh 2 quả trứng gà vào chén khuấy đều, sau đó cho trứng vào chiên, cắt thành sợi
- Chuẩn bị thớt sạch, cho lá rong biển lên, cho cơm gạo lứt trải đều một lớp mỏng. Dùng muỗng ép chặt cơm dính với lá rong biên
- Lần lượt cho dưa leo, trứng, chà bông và cà rốt lên phần cơm, cuộn tròn lại, làm lần lượt như vậy đến khi hết nguyên liệu
- Cắt khúc từ 2-3cm, cho ra đĩa và thưởng thức.
Cháo gạo lứt tím than
Nguyên liệu:
- Gạo lứt tím than 100g
- Nấm mối hoặc nấm bào ngư 400g
- Hạt sen khô 50g
- Dầu mè
- Muối
- Tỏi băm
- Hạt nêm
- Nước mắm
Cách làm:
- Gọa lứt tím than mang ngâm nước từ khoảng 6- 12 tiếng, sau đó vo nhẹ và vớt ra
- Nấm mối hoặc nấm bào ngư cắt bỏ rễ, mang đi ngâm với nước có pha muối loãng, sau đó rửa qua và vắt cho ráo nước
- Hạt sen khô cũng ngâm qua đêm, sau đó vớt ra, rửa sạch
- Cho 1-2 thìa dầu ăn, phi thơm tỏi băm rồi cho nấm vào xào, thêm 1/2 thìa hạt nêm, xào sơ rồi tắt bếp
- Cho hạt sen vào nồi, đổ nước và luộc cho hạt sen chín mềm
- Cho 1-2 thìa dầu mè vào phi thơm tỏi, cho nấm, hạt sen vào xào, nêm nếm gia vị cho vừa ăn
- Nước luộc hạt sen tiếp tục cho gạo lứt tím than vào đun mềm, sau đó cho toàn bộ nguyên liệu xào vào chung
- Hầm nhỏ lửa, nêm hạt nêm, muối, 1 tí nước mắm cho vừa ăn rồi tắt bếp
- Múc cháo ra tô, thưởng thức ngay khi còn nóng.
Nấu gạo lứt tím than bằng nồi cơm điện
Nguyên liệu:
- 1 chén gạo lứt tím than
- 2 chén nước lọc
Cách làm:
- Gạo lứt tím than mang đi vo sơ, để loại bỏ bụi bẩn, không nên vo kỹ sẽ làm mất dinh dưỡng
- Cho gạo lứt vào nồi cơm điện, cho nước lọc vào, bạn cho nước vào theo tỉ lệ 1:2 ( 1 gạo lứt tím than, 2 chén nước lọc)
- Cho vào nồi cơm điện, cắm điện nấu, sau khi cơm chín bật chế độ hâm nóng 15 phút
- Múc cơm ra chén, thưởng thức cùng các đồ ăn khác tùy ý.
Cách phân biệt gạo lứt tím than chất lượng
Gạo lứt tím than có màu sắc tự nhiên, mà chỉ cần nhìn vào là bạn đã có thể phân biệt được, những hạt gạo có màu tím than, hạt to và dài, khi nấu lên cơm gạo lứt tím than có mùi thơm nhẹ, mềm và dẻo.
Ngoài ra, gạo lứt tím than khi bạn cầm sẽ có lớp cám dính vào tay, các hạt gạo không đều nhau lắm. Khi mang ngâm với nước gạo sẽ lặn dưới nước và khi ngâm lâu hạt gạo lứt tím than cũng nở ra.
Lời kết
Hy vọng bài viết này hữu ích và giúp bạn có thêm tông tin về gạo lứt tím than bổ dưỡng này.