Để dùng đông trùng hạ thảo khô tốt nhất, bạn nên ngâm qua nước ấm rồi cho vào miệng nhai trực tiếp hoặc pha với nước ấm (khoảng 60-70°C) để uống để cơ thể hấp thụ tốt nhất. Ngoài ra, bạn cũng có thể ngâm đông trùng hạ thảo với mật ong hoặc rượu, thêm vào món ăn.
Đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo là sự kết hợp kỳ diệu giữa nấm Ophiocordyceps và ấu trùng bướm Thitarodes. Quá trình này diễn ra tự nhiên tại các cao nguyên khắc nghiệt ở độ cao trên 4.000 - 5.000m, nơi có khí hậu lạnh giá và thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt nổi tiếng tại Tứ Xuyên, Tây Tạng ( Trung Quốc).... Vào mùa đông, bào tử nấm ký sinh trên cơ thể ấu trùng và hấp thụ dinh dưỡng từ chúng, quá trình này khiến sâu non bị chết đi. Nấm phát triển bên trong, đến mùa hè, nấm mọc lên như một ngọn cỏ, phát tán bào tử để bắt đầu một vòng đời mới.
Đông trùng hạ thảo khô là được làm từ đông trùng hạ thảo tươi, sau đó người ta sẽ sấy khô bằng nhiều phương pháp như sấy lạnh, sấy thăng hoa... Quá trình này giúp việc bảo quản và sử dụng dễ dàng hơn, mà lại giữ được giá trị dưỡng chất vốn có của đông trùng hạ thảo.
Đông trùng hạ thảo khô nhân tạo có đặc điểm gì?
Các đặc điểm chính của đông trùng hạ thảo khô nhân tạo bao gồm:
Hình dạng và kích thước
Đông trùng hạ thảo có hình dạng sợi, với thân nấm theo từng cụm trên cơ chất, dài khoảng 2-5cm và đường kính khoảng 3-7mm. Kích thước và hình dáng cụ thể sẽ phụ thuộc vào phương pháp nuôi cấy và sự phát triển của cây nấm.
Màu sắc
Các sợi nấm đông trùng hạ thảo có màu vàng nhạt đến vàng cam, có nhiều sợi to hoặc nhỏ mọc xen kẽ nhau. Màu sắc và kích thước của sản phẩm sẽ phụ thuộc vào phương pháp nuôi trồng và chất lượng của nấm. Ở phần chân nấm có thể nhạt hơn một chút, đế đông trùng hạ thảo cũng có màu vàng nhạt.
Kết cấu
Đông trùng hạ thảo khô giòn, dễ bẻ gãy, nên phải bảo quản và vận chuyển nhẹ nhàng để tránh sản phẩm bị gãy vụn. Nên dùng hũ thủy tinh hay hũ nhựa ca cấp để đựng, vừa kín, vừa sạch lại vừa giảm nguy cơ bị gãy.
Mùi vị
Đông trùng hạ thảo thường có vị thơm, ngọt dịu, mùi tanh nhẹ và bùi. Nhưng nói chung là nó rất dễ ăn, bạn có thể ăn trực tiếp mà không hề cảm thấy khó chịu, thậm chí lại thấy mùi dược liệu này khá kích thích vị giác.
Đông trùng hạ thảo có lợi ích gì?
Theo Healthline, trong số khoảng 700 loài đông trùng hạ thảo đã được phát hiện, hai loài được tập trung nghiên cứu về sức khỏe là Cordyceps sinensis và Cordyceps militaris. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này chỉ giới hạn ở động vật hoặc thí nghiệm trong phòng, nên các chuyên gia y tế hiện tại chưa thể đưa ra kết luận về tác dụng trên người. Dù vậy, tiềm năng lợi ích sức khỏe của chúng vẫn rất hứa hẹn như sau:
Chống lão hóa
Đông trùng hạ thảo chứa polyphenol, có thể hoạt động như chất chống oxy hóa. Giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do gây tổn thương, mà gốc tự do là nguyên nhân có thể dẫn đến bệnh tật và lão hóa nếu không được kiểm soát.
Một nghiên cứu năm 2024 đã phân tích chiết xuất đông trùng hạ thảo trong ống nghiệm và sau đó thử nghiệm lâm sàng trên 40 người tham gia. Kết quả cho thấy loại nấm này có thể có đặc tính thích nghi - nghĩa là giúp cơ thể đối phó tốt hơn với căng thẳng. Chiết xuất này cũng cho thấy có khả năng chống oxy hóa và làm tăng sản sinh collagen trong da. Tuy có lợi cho làn da khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ, nhưng các nghiên cứu trước đây chủ yếu được thực hiện trên động vật. Do đó, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận kết luận này.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Đông trùng hạ thảo có thể mang đến những tiềm năng tích cực cho tim mạch.
Ví dụ, một nghiên cứu trên chuột năm 2019 kiểm tra tác dụng của đông trùng hạ thảo lên tim so với giả dược, thấy nó có thể giúp ngăn ngừa phì đại tim bằng cách giảm stress oxy hóa. Một số nhà nghiên cứu cho rằng, lợi ích này là nhờ đông trùng hạ thảo chứa adenosine – một hợp chất tự nhiên có thể bảo vệ tim.
Ngoài ra, tác dụng của đông trùng hạ thảo lên chất béo trong máu như triglyceride có thể gián tiếp liên quan đến giảm nguy cơ bệnh tim, vì mức cao trong máu là yếu tố rủi ro cho vấn đề tim mạch.
Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu cụ thể trên người về tác dụng này đối với sức khỏe tim.
Cải thiện hiệu suất vận động
Đông trùng hạ thảo có thể giúp tăng cường sản xuất phân tử adenosine triphosphate (ATP) trong cơ thể - một chất thiết yếu để cung cấp năng lượng cho cơ bắp. Điều này có thể cải thiện cách cơ thể sử dụng oxy, đặc biệt trong quá trình tập luyện.
Ví dụ, trong một nghiên cứu năm 2024, 14 người được dùng giả dược hoặc 1 gam đông trùng hạ thảo trước buổi tập cường độ cao ngắt quãng. Kết quả, người dùng đông trùng hạ thảo bị tổn thương cơ ít hơn và phục hồi nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, đây chỉ là nghiên cứu nhỏ trên người.
Chẳng hạn, một nghiên cứu năm 2020 cho thấy chiết xuất đông trùng hạ thảo làm tăng nhẹ sức nắm ở chuột, có thể nhờ tăng sản xuất ATP. Nhưng các nghiên cứu cũ hơn về đông trùng hạ thảo và tập luyện lại mâu thuẫn. Vì lý do này, cần thêm nghiên cứu trên người để xác định tác dụng này.
Hỗ trợ kiểm soát đường huyết và cholesterol
Nghiên cứu năm 2018 trên chuột bị tiểu đường, cho rằng đông trùng hạ thảo có thể giúp giảm đường huyết và mức lipid. Điều này cho thấy đông trùng hạ thảo có thể hữu ích trong việc điều trị các tình trạng như tiểu đường hoặc xơ vữa động mạch, tình trạng tích tụ chất béo và cholesterol trong động mạch.
Tuy nhiên, giống như các ứng dụng trị liệu tiềm năng khác của đông trùng hạ thảo, những nghiên cứu này không cung cấp bằng chứng kết luận về tác dụng trên người.
Giúp chống viêm
Nghiên cứu năm 2020 cho thấy khi tế bào người tiếp xúc với đông trùng hạ thảo, các protein đặc biệt gây tăng viêm trong cơ thể bị ức chế. Nhờ những tác dụng tiềm năng này, các nhà nghiên cứu tin cho rằng nó có thể là một bổ sung hoặc thuốc chống viêm hữu ích.
Ví dụ, trong một nghiên cứu trên động vật năm 2022, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng nấm này giúp giảm viêm liên quan đến viêm khớp, trong khi các nghiên cứu khác có kết quả tương tự về hen suyễn và viêm mũi dị ứng.
Tuy nhiên, đặc tính chống viêm tiềm năng của đông trùng hạ thảo chưa được quan sát trên người.
Cách dùng đông trùng hạ thảo khô tốt nhất bạn nên biết
Cách sử dụng đông trùng hạ thảo tốt nhất mà bạn có thể tham khảo như:
Trà đông trùng hạ thảo
Nguyên liệu:
- 2 - 3 sợi đông trùng hạ thảo
- Nước ấm 60- 70 độ
Cách làm:
- Cho đông trùng hạ thảo vào bình trà đổ nước ấm vào và hãm trà 10 phút
- Khi trà chuyển màu thì bạn có thể thưởng thức
- Bạn có thể pha 2-3 lần nước tùy khẩu vị, pha trà xong thì ăn luôn phần bã.
Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong
Nguyên liệu:
- 5gr - 20gr đông trùng hạ thảo khô
- 500ml mật ong
- 1 hũ thủy tinh sạch
Các bước tiến hành:
- Đông trùng hạ thảo khô mang đi rửa sạch và để khô ráo
- Cho đông trùng hạ thảo đã để ráo nước cho vào hũ thủy tinh, sau đó cho mật ong nguyên chất vào
- Đậy kín và mang đi bảo quản nơi khô ráo và thoáng mát, ngâm từ 20 -30 ngày là có thể dùng được.
Rượu đông trùng hạ thảo
Nguyên liệu:
- 20 gram đông trùng hạ thảo
- 1 bình thuỷ tinh
- 2 lít rượu trắng (35 - 40 độ)
Cách làm:
- Đông trùng hạ thảo vào nước ấm khoảng 10 - 15 phút, rồi vớt ra để cho ráo nước
- Cho đông trùng hạ thảo vào bình thủy tinh, đổ rượu vào và đậy kín
- Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát
- Trong vòng 1 - 3 tháng là có thể sử dụng.
Có thể uống 1 chén nhỏ/ ngày, không được uống quá nhiều, không uống khi đói.
Yến chưng đông trùng hạ thảo
Nguyên liệu:
- Đông trùng hạ thảo 5 sợi khô
- Tổ yến 5g
- Táo đỏ khô 2- 3 trái
Cách thực hiện:
- Đông trùng hạ thảo mang rửa sạch nước ( ngâm 5 phút bằng nước đun sôi để nguội)
- Ngâm yến sào với nước 30 phút, làm sạch bụi bẩn và lông chim yến nếu còn sót trên tổ
- Cho yến sào vào thố chưng, thêm nước ngập yến, thả ráo đỏ vào, chưng cách thủy 25 phút
- Thêm đông trùng hạ thảo vào hầm thêm 5 phút thì tắt bếp
- Thưởng thức ngay khi còn nóng.
