Nhật Bản là quốc gia nổi tiếng với văn hóa trà đạo có từ lâu đời, trong đó, có nhiều loại trà ngon nổi tiếng trong trà đạo Nhật Bản như trà matcha, trà sencha, trà genmaicha, trà gyokuro...
Trà đạo Nhật Bản có nguồn gốc từ đâu?
Nguồn gốc của trà đạo Nhật Bản có từ cuối thế kỷ XII, khi thiền sư Eisai (1141–1215), một vị cao tăng người Nhật, đi qua Trung Hoa để nghiên cứu Phật pháp. Khi nhà sư học đạo trở về, ông mang theo những hạt giống trà, rồi gieo trồng trong khuôn viên chùa. Sau này, chính ông là đã biên soạn cuốn “Khiết Trà Dưỡng Sinh Ký”, một tác phẩm ghi chép về nghệ thuật thưởng trà qua những câu chuyện cuốn hút và sâu sắc.
Trà đạo dần trở nên phổ biến, không chỉ vì nó ngon mà nó còn tốt cho sức khỏe, giúp tâm trí thư giãn và xua tan căng thẳng. Hương thơm tinh tế của trà và nghệ thuật thưởng trà chuyên nghiệp đã làm cho trà đạo được nhiều người yêu trà quan tâm. Tại Nhật Bản, việc thưởng trà được hòa quyện với tinh thần Thiền, tạo nên bộ môn trà đạo (chado, 茶道) – một cách thức nâng tầm nghệ thuật trong văn hóa Nhật.
Loại trà ngon nào được ưa chuộng trong trà đạo Nhật Bản?
Dưới đây là các dòng trà được ưa chuộng trong trà đạo Nhật Bản:
Trà Gyokuro
Gyokuro, một trong những loại trà xanh hảo hạng nhất Nhật Bản, thường được dành cho những dịp lễ trọng đại. Gyokuro có nghĩa là “ngọc sương” điều này là do trà khi pha có màu nước trong veo, tươi và sáng.
Để pha Gyokuro đúng vị, nước pha phải dùng ở nhiệt độ 80- 90°C. Thời gian hãm trà có thể điều chỉnh tùy khẩu vị của người thưởng trà.
Trà Mecha
Mecha được tạo ra trà từ những búp non Mecha, được thu hái vào sáng sớm, khi búp trà còn tươi ngon. Trà nổi bật bởi hương vị tươi mới và nguyên bản. Dù hãm nhiều lần, Mecha vẫn giữ được hương vị tinh tế. Người Nhật thường thưởng thức Mecha sau bữa ăn.
Trà gạo rang Genmaicha
Genmaicha, hay còn được gọi là trà xanh gạo lứt, trà gạo rang hay trà bỏng ngô, đây là một tác phẩm nghệ thuật ẩm thực độc đáo của nền văn hóa trà Nhật Bản. Được chế biến từ trà xanh tinh khiết, thường sẽ dử dụng trà Sencha hoặc Bancha, và kết hợp một cách tinh tế với hạt gạo lứt rang, tỷ lệ nguyên liệu tùy theo phương pháp chế biến của các nhà sản xuất. Genmaicha tạo ra một trải nghiệm trà độc đáo, đầy hương vị.
"Genmai" trong tiếng Nhật ý nghĩa là gạo lứt, trong khi "cha" mang ý nghĩa là trà. Tên gọi Genmaicha không chỉ đơn giản là mô tả thành phần của nó mà còn là một câu chuyện lịch sử đậm chất văn hóa.
Sobacha
Sobacha được chế biến bằng hạt kiều mạch rang, là thức uống không caffeine. Với hương thơm gợi nhớ lúa mì, Sobacha dễ uống và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như cải thiện giấc ngủ, chống oxy hóa....Nếu là người yêu trà, bạn cũng không nên bỏ qua nó nhé.
Trà Houjicha
Trà rang Houjicha là tên gọi của trà xanh rang (保持茶 hojicha), một đặc sản của ẩm thực trà Nhật Bản. Trà houjicha này có lịch sử lâu đời, bắt đầu xuất hiện từ thời kỳ Kyoto vào những năm 1920. Đây là một loại trà truyền thống và phổ biến ở Nhật.
Trà xanh là nguyên liệu tạo ra cả 3 loại trà: matcha, genmaicha và trà rang. Trà xanh rang khác biệt với các loại trà xanh khác như matcha hay genmaicha ở chỗ, sau khi được thu hái, được mang đi hấp, làm héo trà và sấy, lá trà được đem rang ở mức nhiệt cao lên đến 200 độ C. Quá trình này không những giúp giảm độ đắng của trà mà còn tạo nên mùi hương khói quyến rũ, màu sắc hấp dẫn - màu nâu đỏ và vị đặc trưng của trà xanh rang.
Houjicha có hàm lượng caffeine thấp, nên là một lựa chọn tuyệt vời cho những ai muốn thưởng thức một ly trà nóng và ngon vào buổi chiều hay buổi tối, mà không lo bị mất ngủ.
Mugicha
Mugicha, loại trà làm từ lúa mạch rang ngâm trong nước, trà có màu nước rực rõ và vị đậm đà và không chứa nhiều caffeine. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn tiêu thụ ít caffein, vào ngày mùa bạn có thể dùng loại trà này để giải khát, khi pha lạnh trà sẽ ngon hơn. Tuy nhiên, do chứa gluten, nên Mugicha không phù hợp với những ai nhạy cảm với thành phần này.
Sencha
Sencha (煎茶 - tiễn trà) là một loại trà xanh của Nhật Bản, được pha bằng cách hãm lá trà đã chế biến trong nước nóng. Sencha là loại trà phổ biến nhất ở Nhật Bản, chiếm khoảng 80% sản lượng trà được sản xuất tại Nhật Bản.
Không giống như loại trà gyokuro cần được che nắng 3 tuần trước khi thu hoạch, trà sencha thu hái mà không cần phải che phủ trà. Nguyên liệu dùng để chế biến trà sencha được thu hoạch thành nhiều đợt.
Lần đầu vào khoảng tháng 4- 5 ( tùy địa điểm trồng chè). Đây là đợt thu hoạch cho ra những lá trà chất lượng nhất, tươi ngon nhất, nhiều dưỡng chất và có hương vị tốt nhất, do đó, mùa vụ đầu tiên này giúp chế biến ra loại trà sencha cao cấp nhất.
Nước trà khi pha có màu vàng lục, hơi ngả xanh, nước trong veo rất nổi bật. Hương vị trà khá dịu nhẹ, không chát, thơm thoang thoảng
Trà Bancha
Bancha là loại trà xanh được thu hoạch vào mùa thu hoặc đông, sau vụ trà chính. Đây là dòng trà phổ thông, nhưng vẫn có hương vị ngon, lá trà thơm kết hợp vị đắng dịu và ngọt nhẹ. Tùy vùng sản xuất mà loại trà này có thể có những hương vị khác biệt, nhưng chung quy đều mang lại cảm giác sảng khoái khi uống.
Matcha
Matcha là một loại trà xanh được yêu thích trong các quán cà phê, có thể được thưởng thức dưới nhiều hình thức như matcha latte, trà và món tráng miệng. Matcha có nguồn gốc từ cây trà (camellia sinensis), tương tự như trà xanh. Tuy nhiên, nhờ nó có phương pháp trồng khác và có nhiều dưỡng chất nổi bật.
Cây chè dùng để chế biến matcha, được che phủ trong bóng râm ở hầu hết thời gian sinh trưởng. Điều này làm cho cây tăng hàm lượng chất diệp lục (diệp lục tố), axit amin và có màu xanh đậm. Sau khi thu hái lá trà, người ta tiến hành loại bỏ phần thân và gân lá và xay lá thành bột mịn. Đó là matcha.
Matcha giữ được các chất dinh dưỡng từ lá trà và có hàm lượng caffein cao và nhiều chất chống oxy hóa hơn trà xanh thông thường.
Trà Kombucha
Kombucha là một loại thức uống có ga, vị chua ngọt, được tạo ra bằng cách lên men trà ngọt (trà đen hoặc lục trà) với sự cộng sinh của vi khuẩn và nấm men, gọi là Scoby. Đồ uống này cũng có người gọi là trà Kombucha.
Kombucha có nguồn gốc từ Trung Quốc, sau đó vào đầu thế kỷ 20 nó lan sang Nhật Bản, Nga và châu Âu. Người Trung Quốc gọi nó là nấm thủy sinh. Thủy hoài sâm hay nấm trường sinh, còn người Nhật lại gọi nó là Kombucha. Kombucha có hình dáng giống cao su, màu đục, hình tròn và dày.
Kombucha có nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp lợi khuẩn, chất chống oxy hóa, vitamin B và enzyme. Kombucha cũng có thể được pha cùng trà xanh, trà đen hoặc nước ép trái cây để tăng thêm hương vị và dinh dưỡng. Bạn có thể tự làm Kombucha tại nhà bằng cách nuôi Scoby trong dung dịch nước trà đường và để lên men trong 1 - 2 tuần.
Trà Gobocha
Gobocha được làm từ rễ cây ngưu bàng rang, mang hương vị ấm nồng như mùi đất. Ngưu bàng, vốn là nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực, không những vậy nó còn được ứng dụng làm thuốc, giúp Gobocha không chỉ thơm ngon mà còn có tác dụng chống lão hóa.
Trà Aracha
Aracha, hay trà thô, nhờ quy trình sản xuất đơn giản, trà vẫn giữ được nét tự nhiên hoang dã ban đầu. Hương vị của Aracha mộc mạc, đậm chất nguyên bản, nên loại trà này thích hợp với những ai có đam mê thưởng trà có vị nguyên chất.
