Tổ yến thật thường có màu trắng ngà, hoặc hơi ngả vàng, sợi yến khi ngâm hay chưng sẽ trong veo, nước chưng không cặn đục. Đồng thời nó còn dai mềm, không bị nhão hay nát.
Tổ yến thật là gì?
Tổ yến thật là sản phẩm được thu hoạch trực tiếp từ các nhà nuôi yến hoặc từ các hang động, vách đá, được hình thành từ 100% nước bọt chim yến. Sản phẩm chưa qua bất kỳ công đoạn sơ chế, làm sạch nào nên các tổ yến này vẫn còn nguyên lông chim, bụi bẩn và các tạp chất tự nhiên.
Tổ yến thật có đặc điểm gì?
Khi mua tổ yến, bạn có thể dựa vào các đặc điểm sau để nhận biết đâu là tổ yến thật:
Kết cấu sợi yến
Tổ yến thật có các sợi yến đan chồng chéo lên nhau, không hẳn là đồng đều, hay sợi yến bằng nhau. Sợi yến này dai, chắc, khi ngâm hay nấu thì nó cũng không bị nát hay vón cục, mà có độ đàn hồi nhất định. Ở phần chân tổ (bụng yến), các sợi xơ mướp xếp chồng chéo lên nhau.
Độ giòn của yến
Yến thật ở dạng khô rất giòn, dễ vỡ khi vận chuyển không đúng cách hoặc tác động mạnh. Nếu bạn cho vào tay và bẻ, bạn sẽ cảm nhận được rõ hơn. Còn yến giả, kém chất lượng thì không có độ đàn hồi, sờ vào không dính tay. Nếu tổ yến dai, khó vỡ thì khả năng cao là giả.
Màu sắc tự nhiên
Trên thị trường, có 3 loại yến phân loại theo màu sắc chính, gồm yến huyết, hồng yến và yến trắng. Giá của hồng yến và đặc biệt là huyết yến luôn đắt đỏ hơn rất nhiều so với yến trắng.
Một tổ yến thô nguyên chất thường có hình dạng như bán nguyệt, hình elip, hình vỏ sò, với màu trắng ngà hoặc ngả vàng. Hồng yến có màu vàng quả quýt đến màu lòng đỏ trứng gà hay màu cam nhạt, trong khi đó, yến huyết có màu đỏ cam hoặc đỏ nâu rực rỡ, chỉ có ở yến đảo tự nhiên, rất hiếm.
Hình dáng tổ
Tổ yến do chim yến tự mình nhả nước bọt và xây dựng, nên nó có hình dạng tự nhiên, không đồng đều, thường là hình elip, hình chén hoặc giống vành tai. Tổ yến cũng không quá lớn, nếu là yến thô thì nó còn dính lông và tạp chất. Mỗi tổ thường có 2 chân yến, với độ cứng cao, vì để bám trụ nên phần này thường cần ngâm và chưng lâu hơn.
Trọng lượng nhẹ
Cùng một kích thước, thì tổ yến thật sẽ nhẹ hơn tổ yến giả vì không bị độn các tạp chất. Các tổ yến giả nhằm tăng khối lượng và làm đẹp mắt, nên dùng các loại agar, mủ trôm, rau câu, rong biển..., không những vậy, còn lấy lòng trắng trứng để làm cho yến cho mùi như yến thật. Thủ đoạn làm giả yến ngày càng tinh vi, nên bạn cần chú ý kỹ.
Mùi vị đặc trưng
Yến chất lượng có mùi tanh nhẹ đặc trưng của lòng trắng trứng, không có mùi hôi hay mùi lạ. Còn yến giả không có mùi, mùi nồng hắc, khó chịu. Khi ngâm yến với nước, bạn sẽ thấy mùi yến này khá rõ.
Top 10 cách phân biệt tổ yến thật
Để chắc chắn hơn, bạn có thể áp dụng các phương pháp thử nghiệm phân biệt yến thật - giả tại nhà như sau:
Soi yến dưới ánh nắng
Yến thật nếu bạn mang ra ngoài trời, sau đó giơ lên qua đầu và soi dưới nắng, thì sẽ nhận thấy nó có nhiều sợi xốp, ánh nắng xuyên qua, vân yến nhìn thấy rõ và bọt khí li ti. Yến giả thì ngược lại, không xuyên sáng, vân sợi không rõ. Ngoài dùng ánh nắng thì bạn cũng có thể lấy đèn pin để so sánh.
Dùng lửa đốt yến
Bạn bẻ lấy một ít yến, sau đó lấy bật lửa đốt thử, nếu yến thật thì nó sẽ cháy chậm, không bắt lửa, mùi khét như mùi tóc bị cháy lửa ấy. Khi cháy không bị bắn tia lửa hay có khói đen, tro yến mềm, dễ bóp nát.
Yến giả thì ngược lại, cháy nhanh, mùi khét nhựa hoặc hóa chất, có tia lửa bắn ra, tàn tro vón cục.
Ngâm yến với nước trà
Dùng nước trà có thể giúp bạn nhận biết yến thật. Cách làm này rất phù hợp cho huyết yến, hồng yến. Trà có độ pH khoảng 5- 6 nên có thể làm phai màu thực phẩm.
Cách làm như sau, bạn ngâm yến trong nước trà xanh 30 phút. Yến thật sau khi ngâm sẽ không phai màu, giữ nguyên màu sắc tự nhiên. Yến giả thì dễ bị phai màu, chuyển đen hoặc xám.
Dùng dung dịch Lugol
Trong dung dịch này có chứa iodide và iodine có thể hỗ trợ bạn nhận diện chất lượng yến. Chỉ cân nhỏ vài giọt dung dịch Lugol (mua ở hiệu thuốc) vào yến đã chưng chín. Nếu thấy yến chưng không đổi màu, không có phản ứng là yến thật.
Chưng yến
Sau khi làm sạch yến xong, bạn cho yến vào thố chưng, chưng cách thủy khoảng 20- 15 phút. Nếu thấy sợi yến nở đồng đều, sợi yến trong veo, khi dùng đữa để vớt sợi yến, nó vẫn dai, không bị đứt. Nó có thể kèm theo vị tanh như mùi lòng trắng trứng tự nhiên, nhưng nếu bạn chưng với gừng, lá dứa... thì mùi tanh không còn.
Yến giả chưng xong thì sợi yến dính chùm, không còn từng sợi riêng lẻ, có mùi hóa chất hoặc mùi khó chịu.
Dùng dung dịch iốt
Khi dùng dung dịch iot bạn cũng có thể phân biệt yến thật - yến giả, lấy một ít yến sào cho vào trong dung dịch iốt loãng 1-2 phút. Yến chất lượng, nguyên chất sẽ không thay đổi, màu nguyên vẹn như lúc đầu, dung dịch giữ màu vàng nâu.
Yến giả do chứa tinh bột, phụ gia, nên ngâm vào nó sẽ chuyển màu xanh đen.
Các loại yến giả phổ biến nhất hiện nay
Dưới đây là các loại yến giả mà bạn nên chú ý:
Yến nhà giả yến đảo tự nhiên
Khi gắn mác “yến đảo” thì giá trị yến lại tự động cao hơn, người tiêu dùng lại phải chịu mua với giá cao, dù thực chất là yến nuôi trong nhà. Yến đảo có mùi tanh hơn, khó làm sạch hơn yến nhà. Giá trị dinh dưỡng của yến nhà hay yến đảo cũng không chênh lệch nhiều.
Cách nhận biết là phải kểm tra nguồn gốc, chứng nhận khai thác từ đảo thật.
Yến bị độn thêm các chất khác
Trộn thêm muối, đường, mủ trôm, nấm tuyết, bột rau câu hay mủ trôm… để tăng trọng lượng. Tổ yến nặng bất thường, không giòn, khi chưng bị tan hoặc đông đặc do các chất độn bị tan ra, còn yến thật sợi trong, dai, không bị nát.
Dùng yến trắng làm giả yến huyết
Dùng yến trắng (bạch yến) nhuộm màu đỏ bằng hóa chất hoặc phẩm màu thực phẩm, hoặc ủ phân... nhằm biến đổi màu yến trắng thành đỏ, như thế sẽ tăng giá bán lên cao vì huyết yến có giá cao gấp nhiều lần yến trắng. Đặc biệt, tỷ lệ yến huyết giả trên thị trường là rất cao, có thể chiếm đến 90%.
Yến bị tẩy trắng
Yến thật có màu trắng ngà hay hơi ngả vàng, no có mùi tanh nhẹ như lòng trắng trứng, không hề khó chịu. Dùng hóa chất tẩy trắng để làm tổ yến trông mới, đẹp hơn. Một số loại yến có thể đã bị hư hỏng, cũng trở nên trắng tinh, nhưng khi dùng hóa chất yến sẽ nghe mùi nồng hắc, dễ bị phát hiện. Nên mánh khéo của người làm yến giả là phết lòng trắng trứng lên tổ để che mùi hóa chất.
Lưu ý khi mua yến sào
Cách tốt nhất để mua được yến thật là chọn những thương hiệu có uy tín lâu năm, có giấy tờ chứng nhận nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Yến thật có giá thành cao do quá trình khai thác và sơ chế phức tạp. Những sản phẩm có giá "rẻ bất ngờ" thường là yến giả hoặc kém chất lượng bạn nên cẩn thận.
Nếu bạn đang phân vân, thì 1SHOP là đơn vị cung cấp yến sào chất lượng, là lựa chọn an toàn cho người tiêu dùng.
