Yến khô là sản phẩm tổ yến sau khi khai thác xong sẽ được làm khô hoàn toàn, ở trạng thái cứng và giòn. Yến khô cần được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời mới giữ yến được trong một thời gian dài.
Yến khô là gì?
Yến sào (tổ yến) là món quà thiên nhiên ban tặng cho con người, được làm từ 100% nước bọt của chim yến. Yến sào chứa hơn 31 vi lượng tố như kẽm, sắt, đồng, canxi… cùng 18 loại axit amin - trong đó có 8 loại cơ thể không tự tổng hợp được, mà bạn phải bổ sung thông qua việc ăn uống mỗi ngày.
Yến khô là tổ yến sau khi được khai thác, sẽ được mang đi sấy khô hoàn toàn, ở trạng thái cứng và giòn. Tổ yến khô có ba loại chính là yến thô, yến rút lông nguyên tổ, và yến tinh chế. Nhưng người ta thương không gọi yến khô, mà gọi yến thô hay yến tinh chế thôi. Yến khô có đặc điểm là có thể bảo quản được lâu, cần phải ngâm nước để mềm và làm sạch trước khi chế biến.
Tổ yến thô
Tổ yến thô là tổ do chim yến tạo ra từ nước dãi 100% nguyên chất, chưa qua xử lý hay sơ chế. Có thể được khai thác tự nhiên từ các vách đá hay hốc đá trong các hang động hoặc nhà yến. Tổ yến thô có mùi tanh đặc trưng, sợi yến nở nhiều, ăn dai và giòn. Tổ yến thô có giá trị cao vì chứa nhiều dưỡng chất dinh dưỡng như protein, các axit amin, khoáng chất...
Tuy nhiên, trước khi sử dụng tổ yến thô, nó thường phải được làm sạch và sơ chế để loại bỏ các tạp chất vì vậy nó khá tốn thời gian và công phu nên không phù hợp với người bận rộn.
Tổ yến tinh chế
Tổ yến tinh chế là loại tổ yến đã được sơ chế sạch sẽ, khi mua về bạn chỉ cần ngâm cho yến nở và mang đi chưng hay nấu các món mình thích. Theo đó, người ta sẽ khai thác tổ yến thô, sau đó được mang đi ngâm với nước, chờ yến nở sẽ lấy nhíp chuyên dụng để bỏ hết toàn bộ lông, bụi bẩn và tạp chất có trên sợi yến, tiếp đó yến được cho vào khuôn định hình thành tổ và mang đi sấy lạn.
Tổ yến tinh chế có tính thẩm mỹ cao, nên thường dùng để làm quà tặng cao cấp.
Yến rút lông nguyên tổ
Yến rút lông nguyên tổ ( tổ yến rút lông) là loại tổ yến có hình dáng đẹp, nguyên vẹn, bao gồm phần chân yến. Tổ yến sau khi được chọn lọc thì mang đi sơ chế làm sạch lông, tạp chất, bụi bẩn, nó tương tự tổ yến tinh chế, tuy nhiên tổ yến rút lông là loại cao cấp hơn.
Tổ yến tinh chế là loại yến được làm sạch các tạp chất nhưng hình dáng tổ không được nguyên vẹn. Còn tổ yến rút lông nguyên tổ từ khi thu hoạch đến lúc tạo ra thành phẩm được loại bỏ lông, bụi bẩn, tạp chất thì tổ yến vẫn y như ban đầu.
Yến sào có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Yến sào chứa hơn 18 loại axit amin, 31 nguyên tố vi lượng và nhiều protein, mang đến nhiều lợi ích nổi bật như:
Hỗ trợ thị lực
Một nghiên cứu vào năm 2011,cho thấy khi tiêm huyết thanh tổ yến cho thỏ, thì nhóm nghiên cứu của khoa giải phẫu đại học Quốc Gia Malaysia cho biết, những con thỏ này đã tăng sinh tế bào sợi ở giác mạc, bảo vệ mắt và đẩy nhanh tốc độ hồi phục ở vùng tổn thương khi thử nghiệm.
Thế nên, khi tiêu thụ yến sào đúng cách, đều đặn, nó có thể giúp bạn bảo vệ thị lực, hạn chế mắt bị tổn thương, giúp bạn giảm mỏi mắt khi làm việc.
Dưỡng da, chống lão hóa
Threonine trong yến thúc đẩy hình thành collagen và elastin, giúp da căng mịn, giảm nếp nhăn, ngăn ngừa lão hóa hiệu quả. Sỡ hữu một làn da trẻ trung, tràn đầy sức sống luôn là niềm mơ ước của các chị đẹp. Đặc biệt sau 30 tuổi, thì cơ thể không tổng hợp đủ collagen mà còn hao hụt theo thời gian, nên việc bổ sung các sản phẩm tự nhiên để dưỡng da bao gôm yến sào là đều cần thiết.
Cải thiện chức năng sinh lý
Yến sào chứa nhiều hormone, bao gồm cả testosterone và estradiol (4). Estradiol có các dụng tương tự estrogen giúp trị các vấn đề mãn kinh thường gặp phải như bốc hỏa, mất ngủ, khó chịu... Trong khi đó, testosterone lại giúp nam giới cải thiện phong độ và chức năng sinh lý.
Các dưỡng chất trong yến sào có lợi cho cả nam giới và nữ giới, giúp tăng cường ham muốn tình dục, bổ sung năng lượng, đẩy mạnh hoạt động trao đổi chất.
Tốt cho bà bầu
Bà bầu và mẹ sau sinh thường bị ám ảnh với những thay đổi về nhan sắc, ví dụ như làn da kém sắc, xuống cấp, tóc thì rụng như lá mùa thu, ngủ cũng không ngon. Để giảm thiếu các tình trạng này, các mẹ có thể dùng thêm một ít yến sào, với lượng dưỡng chất phong phú, yến giúp mẹ ngăn ngừa rụng tóc, ngủ ngon giấc hơn.
Nhưng mẹ mang thai từ tháng thứ 4 trở lên và sau sinh tối thiểu 1 tháng mới được dùng yến, không được bổ sung quá sớm, vì có thể không tốt cho sức khỏe, và hệ tiêu hóa.
Củng cố hệ miễn dịch
Các dưỡng chất trong yến sào giúp bạn cải thiện miễn dịch. Theo đó, Trung Quốc tiến hành nghiên cứu mối liên quan giữa yến và hệ miễn dịch. Các nhà khoa học đã thị nghiệm trên con chuột bị nhiễm phóng xạ, cho chúng ăn yến sào. Kết quả, là một loại chất đạm ( protein) có trong yến sào có khả năng kích thích sản sinh tế bào B, giúp cơ thể sản xuất kháng thể, giúp hệ miễn dịch được nâng cao.
Nên bạn có thể thêm yến sào vào thực đơn ăn uống của mình để hỗ trợ sức khỏe, tăng cường miễn dịch một cách tự nhiên.
Hỗ trợ tiêu hóa
Yến sào chưng hay nấu cháo, nấu soup đều rất mềm, dễ ăn, dễ tiêu hóa, nên khi ăn nó cơ thể bạn sẽ tăng khả năng hấp thu dưỡng chất. Hơn nữa, yến còn kích thích vị giác, phục hồi sức khỏe nhanh chóng và hỗ trợ tiêu hóa cho người mới ốm dậy, người già.
Cách bảo quản yến khô được lâu
Bảo quản đúng cách là chìa khóa để giữ yến khô luôn thơm ngon và giàu dưỡng chất.
Bảo quản trong hộp kín hoặc túi zip
Đây là cách phổ biến và hiệu quả nhất. Yến sào khô rất nhạy cảm với không khí và độ ẩm. Khi mua yến sào về bạn có thể chia yến thành nhiều phần, cho yến sào khô vào hộp thủy tinh, hộp nhựa có nắp đậy kín hoặc túi zip có khóa kéo.
Nếu dùng túi zip, bạn nên ép hết không khí ra ngoài trước khi khóa lại. Nhưng làm nhẹ nhàng tránh yến vị gãy nát. Còn nếu yến đóng hộp sẵn thì bạn cứ để nguyên như vậy là được.
Để nơi khô ráo, thoáng mát
Bảo quản yến ở nơi có nhiệt độ phòng (khoảng 25-28°C), tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp. Tránh nơi ẩm ướt hay độ ẩm cao như gần bồn rửa, bếp nấu ăn hoặc để gần cửa sổ. Nếu dùng trong thời gian ngắn thì cứ để nơi thoáng mát là được. Vì yến đã được làm khô, nên không dễ bị ẩm nếu bạn lưu trữ đúng cách.
Có thể dùng thêm chất hút ẩm
Để đảm bảo yến luôn khô ráo, bạn có thể cho thêm một gói hút ẩm chuyên dụng vào hộp hoặc túi đựng yến. Đặt gói hút ẩm ở đáy hộp, sau đó xếp yến lên trên. Thường xuyên kiểm tra và thay gói hút ẩm.
Yến khô để được bao lâu?
Yến khô có thể để được từ vài năm (2-3 năm) tùy loại yến và phương pháp bảo quản, nhưng tốt nhất là sử dụng trong vòng 1 năm để đảm bảo dinh dưỡng và hương vị. Yến thô và yến tinh chế cần được sấy khô hoàn toàn, đóng gói và lưu trữ cẩn thận.
Còn nếu yến khô bạn mang đi chưng, thì nên cho vào ngăn mắt tủ lạnh vào dùng từ 5- 7 ngày.
