Hạt sen có vị bùi, thơm và ngọt nhẹ, ngoài chế biến món ăn ra, hạt sen còn giúp bồi bổ sức khỏe, giúp ngủ ngon, an thần, bổ tỳ, bổ thận...
Tìm hiểu về hạt sen
Hạt sen là gì?
Hạt sen là một bộ phận của cây sen, khi cây sen nở hoa, sau đó hoa sẽ tàn và hình thành đài sen, mà hạt sen chính là nằm trong đài sen này. Hạt sen còn được biết đến với nhiều tên gọi trong tiếng Việt như liên nhục, liên tử, liên thực hay tương liên, có tên khoa học là Nelumbonaceae. Hạt sen có hai dạng phỏ biến, là hạt sen tươi và hạt sen khô.
Đặc điểm của hạt sen
Hạt sen có hình dáng bầu dục, ở trung tâm có chứa tâm sen ( tim sen) thường có màu xanh đậm. Khi còn tươi, hạt sen sỡ hữu màu xanh tự nhiên, nhưng sau quá trình sấy khô sẽ chuyển sang màu vàng kem. Vỏ hạt sen khi non sẽ mềm, còn càng già thì vỏ này càng cứng, do đó hạt sen tươi còn nguyên vỏ thường có giá thành rẻ hơn so với loại đã bóc sẵn. Trong khi đó, hạt sen khô mới là sản phẩm được ưu chuộng nhất, nhờ tiện dụng, dễ chế biến mà còn bảo quản được trong một thời gian dài.
Giá trị dinh dưỡng của hạt sen
Hạt sen là thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều vitamin và khoáng chất như đạm, phốt pho, magie, kali, vitamin B, đặc biệt, nó lại chứa ít natri, chất béo bão hòa cũng như cholesterol thấp. Chính vì thế, hạt sen không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn hỗ trợ nhiều vấn đề như ăn uống không tiêu, khó ngủ, suy nhược cơ thể và thần kinh.
Trong Đông y, hạt sen giúp an thần, ích thận. Loại hạt này hỗ trợ cải thiện tình trạng mất ngủ, tiêu chảy, mất nước,...
Top 10 tác dụng của hạt sen
Hạt sen có nhiều tác dụng như hỗ trợ hệ tiêu hóa, bảo vệ tim mạch, cải thiện sức khỏe tình dục, đồng thời hỗ trợ giảm cân, ngủ ngon hơn, giảm đường huyết, chống oxy hóa và chống viêm.
Hạt sen vừa là nguyên liệu có thể chế biến nhiều món ăn ngon như chè hạt sen, xôi hạt sen,... vừa là dược liệu để làm thuốc.
Hạt sen không cholesterol, giàu vitamin và các hợp chất thực vật bao gồm flavonoid, glycoside, phenolic và alkaloid, đây đều là những dưỡng chất cần thiết. Vậy nên, khi dùng hạt sen đúng cách thì sẽ nhận được những công dụng như:
Có lợi cho bà bầu
Hạt sen cung cấp canxi và folate thiết yếu, hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và giúp mẹ bầu an thai, giảm nguy cơ bị tiêu chảy, hơn nữa loại hạt này cũng giúp củng cố miễn dịch cho mẹ. Vitamin B6 trong hạt sen còn làm dịu cảm giác buồn nôn, cho thai phụ. Tuy nhiên, bạn nên ăn vừa phải, không được lạm dụng.
Kích thích vị giác
Nếu bạn đang cảm thấy mệt mỏi, ăn uống không ngon do đang ốm đau thì có thể thêm hạt sen vào bữa ăn của mình, vì hạt sen có thể giúp bạn kích thích vị giác và ăn ngon miệng hơn, điều này là nhờ astriment (chất làm se) cao có trong hạt sen.
Tốt cho tiêu hóa
Chất xơ dồi dào trong hạt sen giúp kich thích nhu động ruột, giảm tình trạng táo bón, giảm tiêu chảy và hỗ trợ đường ruột khỏe mạnh hơn. Còn alkaloid còn có tác dụng chống co thắt ruột, từ đó sẽ hạn chế tiêu chảy.
Giảm viêm, xoa dịu cơn đau
Hạt sen chứa kaempferol – một flavonoid có thể giúp ngừa tình trạng viêm nhiễm, giúp cải thiện các mô bị lão hóa và bảo vệ da khỏi các vấn đề như viêm da.
Chất chống oxy hóa trong hạt sen còn hỗ trợ giảm viêm, nên cũng hữu ích đối với một số bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, gout, vẩy nến hay viêm ruột. Đặc biệt, khả năng chống viêm của hạt sen giúp làm dịu các vết loét miệng, giảm đau do nhiệt miệng, trong khi flavonoid góp phần xoa dịu cảm giác khó chịu, giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn.
Giảm lượng đường trong máu
Hạt sen chứa các khoáng chất như kali, canxi, magie, mangan, natri đóng góp vào việc giảm đường huyết. Với đặc điểm ít natri, giàu kali, loại hạt này không chỉ hỗ trợ bệnh tiểu đường mà còn giúp giảm huyết áp.
Hạt sen cũng góp phần cân bằng cholesterol, giảm tỷ lệ bị các biến chứng tim mạch nhờ chất xơ và carbohydrate.
Làm đẹp da
Hạt sen cũng là nguyên liệu giúp bảo vệ và nuôi dưỡng làn da, thường được sử dụng để giảm nếp nhăn và làm sáng da.
Thường xuyên tiêu thụ hạt sen giúp bạn bổ sung các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa quan trọng, từ đó giúp trì hoãn quá trình lão hóa và giúp da trẻ trung hơn. Ngoài ra, enzym L-isoaspartyl methyltransferase trong hạt sen còn kích thích sản sinh collagen, giúp da khỏe đẹp hơn.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Nhờ có ít chất béo và cholesterol thấp, cùng lượng kali dồi dào, hạt sen là thực phẩm lành mạnh cho sức khỏe tim mạch. Ngoài ram hạt sen còn có nhiều magie và ít natri, giúp bảo vệ tim, giảm nguy cơ bị tiểu đường, ngăn ngừa béo phì và điều hòa huyết áp.
Trong khi đó, isoquinoline alkaloid - giúp tâm sen có vị đắng đặc trưng, nó giúp giảm co thắt, thư giãn mạch và hạ huyết áp, cũng như giúp an thần.
Hỗ trợ giảm cân
Hạt sen có ít calo nhưng dồi dào chất đạm và chất xơ, nên nếu bạn đang muốn giảm cân, giảm mỡ thì có thể thêm loại hạt này vào thực đơn của mình.
Theo nghiên cứu chỉ ra rằng, hạt sen có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của tế bào mỡ, giảm khối lượng mô mỡ và giúp cải thiện lượng lipid trong máu. Hơn nữa, polyphenol còn giúp điều chỉnh lipid, hạn chế tích tụ mỡ nội bào, nên hạt sen có thể giúp bạn ngừa tăng cân.
Cải thiện giấc ngủ, xoa dịu căng thẳng
Các nghiên cứu cho biết, hạt sen có chứa hoạt chất alkaloid, chất này có tác dụng an thần, ngừa co giật, giảm tình trạng trầm cảm và góp phần bảo vệ thần kinh. Đặc biệt, phần tâm sen với glucozit, vitamin B, C và các chất kiềm giúp bạn có được giấc ngủ ngon hơn, đồng thời giảm đau đầu, thư giãn tinh thần.
Hỗ trợ sức khỏe tình dục
Hạt sen chứa các hợp chất sinh học thực vật đặc biệt, giúp kích thích ham muốn tình dục ở cả nam giới và phụ nữ một cách tự nhiên. Những chất này tăng cường quá trình tuần hoàn máu đến các cơ quan sinh sản, cung cấp dưỡng chất và năng lượng cần thiết, từ đó cải thiện sức khỏe tình dục và khả năng sinh sản.
Việc bổ sung hạt sen rang vào chế độ ăn uống còn có thể giúp khắc phục tình trạng rối loạn cương dương ở nam giới hoặc giảm ham muốn ở phụ nữ.
Các món ăn ngon từ hạt sen
Bạn có thể nấu hạt sen thành các món ăn hấp dẫn như:
Chè tổ yến hạt sen
Nguyên liệu:
- Tổ yến 1 tổ
- Hạt sen tươi 50g
- Đường phèn 200g
- Gừng tươi 1/2 củ
Cách làm:
- Tổ yến nếu loại sạch lông thì rửa sạch, còn loại thô thì nên ngâm 20 phút sau đó làm sạch bụi bẩn, và rửa sạch, yến sau khi làm sạch thì tách thành sợi
- Hạt sen tươi tách vỏ, loại bỏ tâm sen, rửa sạch
- Bật bếp, cho hạt sen vào nồi đổ nước vào, hầm cho hạt sen mềm thì vớt ra ngâm với nước lạnh( tráng hạt sen thâm, đục)
- Chuẩn bị nồi chưng cách thủy nếu không có thì bạn lấy một chiếc nồi lớn, đổ nước sau đó cho 1 chiếc tô để giữa, trong tô cho yến vào, chưng 40-50 phút
- Khi yến chín thì cho hạt sen, gừng sợi, đường phèn vào, chưng thêm 3-4 phút thì tắt bếp
- Cho ra chén và thưởng thức.
Gà hầm hạt sen
Nguyên liệu:
- Gà ta 1/2 con
- Hạt sen tươi 30g
- Nấm hương
- Hành tím
- Gừng tươi
- Gia vị: Nước mắm, dầu ăn, tiêu, hành lá, hạt nêm
Cách làm:
- Mang gà rửa sạch, chặt miếng vừa ăn, để ráo
- Cho gà vào nồi ướp cùng 1 thìa tiêu, 1 thìa nước mắm, 2 thìa hạt nêm, 1 ít hành tím cắt nhỏ, 1/2 thìa hành khô, đảo đều ướp 30 phút
- Bật bếp cho dầu ăn vào nồi thêm hành tím vào phi thơm thì cho gà vào xào săn, thêm 1 ít gừng tươi cắt sợi vào
- Gà săn thì cho nước lọc vào lấp xấp, cho sôi thì bật lửa nhỏ hầm
- Vớt bỏ bọt, khi gà mềm thì cho hạt sen vào, hầm trong 20 phút cho hạt sen chín
- Khi tất cả đã chín thì cho gia vị nêm nếm vừa ăn, tắt bếp cho hành lá vào
- Múc ra chén và thưởng thức ngay khi còn nóng hoặc ăn với cơm.
Canh sườn non hạt sen
Nguyên liệu:
- Sườn non: 600g
- Hạt sen: 200g
- Tương cà chua
- Cà rốt: 1 củ
- Đậu Hà Lan: 100g
- Rau mùi
- Hành khô, muối, tỏi, dầu ăn, hạt nêm
Cách làm:
- Sườn non manh rửa sạch, chặt miếng vừa ăn
- Cho sườn vào nồi luộc sơ, sau đó vướt ra rửa sạch
- Lấy tô cho tỏi băm, muối, tương cà chua, hạt nêm tiếp tục cho sườn non trộn đều và ướp 2 tiếng
- Cà rốt gọt vỏ, cắt khúc vừa ăn và rửa sạch
- Hạt sen rửa sạch, bỏ tim sen, đậu Hà Lan rửa sạch
- Bật bếp cho nồi lên thêm dầu ăn cùng tỏi, hành khô vào phi thơm, cho sườn vào xào săn
- Cho nước vào hầm nhỏ lửa cho sườn mềm
- Sườn mềm thì cho hạt sen vào ninh nhỏ lửa
- Khi sườn và hạt sen mềm tiếp tục cho muối, tương cà chua nêm nếm gia vị vừa ăn
- Tiếp tục cho đậu Hà Lan vào, hầm mềm tất cả nguyên liệu thì tắt bếp
- Cho hành lá, rau mùi vào
