Cá chạch là một loại cá nước ngọt, có hàm lượng giá trị dinh dưỡng cao và mang đến nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe.
Cá chạch là cá gì?
Cá chạch là một loài cá sống ở tầng đáy thuộc các con sông châu Á, châu Phi và châu Âu. Loài cá này còn có hình dáng thuôn dài tương tự con lươn, nên nó cũng được gọi là cá nhét.
Cá chạch có thân dài, với màu xám đen, nhạt dần từ lưng xuống bụng, một điểm đặc trưng là loại cá này có lớp nhớt khá dày. Khi trưởng thành, cá có thể đạt trọng lượng từ 1 - 2kg. Về đêm là thời gian cá chạch đi kiếm ăn, thức ăn chủ yếu là các loài thủy sinh nhỏ, tôm, và sinh vật phù du...
Cá chạch có chất dinh dưỡng gì?
Cá chạch là thực phẩm không chỉ chế biến nhiều món ăn ngon, mà nó còn giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trong 100g thịt cá chạch chứa:
- Chất đạm 16,9g
- Canxi 16,9mg
- Carbohydrate( gluxit) 3,2g
- Phốt pho 27mg
- Lipit 2g
- Sắt 3,2mg
- Vitamin B1
- Vitamin B2
- Vitamin E
- Vitamin PP
Nhờ hàm lượng dưỡng chất dồi dào, cá chạch không chỉ là thực phẩm ngon mà còn là phù hợp cho những ai cần bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ sức khỏe.
Cá chạch có tác dụng gì?
Cá chạch là nguyên liệu có thể chế biến nhiều món ăn ngon, đặc biệt ở miền Tây.
Trong Đông y, cá chạch có vị ngọt, tính bình, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, đến mức được các nhà y học Trung Quốc ví von nó như “nhân sâm dưới nước”. Trong khi đó, Tây y cho rằng cá chạch chứa tới 17 axit amin quan trọng, có thể dễ dàng hấp thụ, thuộc nhóm thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, có lợi cho cơ thể. Vì vậy, bạn có thể thêm cá chạch vào thực đơn để bổ sung các dưỡng chất cho cơ thể.
Dưới đây là những lợi ích của cá chạch:
Hỗ trợ sinh lý nam giới
Theo Đông y Trung Quốc, cá chạch giúp bồi bổ khí huyết, chống lão suy, tráng dương, thanh nhiệt và trừ thấp. Đặc biệt, nhờ chứa lượng lysine dồi dào, mà lysine là một chất quan trọng hỗ trợ cho quá trình sản xuất tinh trùng. Vậy nên loại cá này rất lành mạnh cho nam giới. Ăn cá chạch đúng cách, đúng liều lượng cũng góp phần giúp tăng số lượng và cải thiện chất lượng tinh trùng, giúp phải mạnh tráng dương một cách tự nhiên.
Giúp bổ máu
Với lượng đạm và sắt dồi dào, cá chạch là lựa chọn tuyệt vời cho những người bị thiếu máu do thiếu sắt. Vitamin B3 (niacin) trong cá giúp co giãn mạch, giảm cholesterol và chất béo trung tính. Vì thế, loại cá này bạn có thể thêm vào chế độ ăn uống, nhưng cần ăn vừa đủ.
Tăng cường chức năng thận
Một số nghiên cứu cho biết, cá chạch rất có lợi cho thận. Với hàm lượng kẽm, selen, canxi cùng nhiều khoáng chất có khả năng cải thiện hoạt động trao đổi chất trong thận, giúp thải độc tố và đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể.
Hơn nữa, các axit amin và axit béo không bão hòa trong cá chạch còn hỗ trợ bảo vệ và phục hồi chức năng thận, nên cá chạch có thể giúp dưỡng thận.
Tác dụng chống viêm
Cá chạch chứa axit béo không bão hòa, hỗ trợ quá trình chống lão hóa mạch máu, đặc biệt hữu ích cho người già. Chất nhầy trên da cá còn có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn tự nhiên.
Hỗ trợ giảm lượng đường trong máu
Y học cổ truyền Trung Quốc đánh giá cá chạch là thực phẩm giàu dinh dưỡng, ít chất béo, chứa nhiều khoáng chất cần thiết như canxi, phốt pho, kẽm, selen… Nhờ đó, nó không chỉ góp phần giảm lượng đường trong máu mà còn góp phần phòng ngừa tiểu đường và loãng xương.
Kết hợp cá chạch với các thực phẩm khác còn giúp tăng cường dưỡng chất, hỗ trợ điều hóa đường huyết. Tuy nhiên, nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cá chạch để đảm bảo nó phù hợp và an toàn.
Cải thiện sức khỏe xương
Cá chạch là nguồn canxi tự nhiên phong phú, kèm theo nhiều nguyên tố vi lượng cần thiết cho xương. Trong 100 g cá chạch là bạn đã được bổ sung tới 109 mg canxi, cùng đạm và các chất dinh dưỡng khác, đáng chú ý lượng canxi cá chạch còn cao hơn cá chép 6 lần và mực khoảng 10 lần. Điều này đóng góp vào việc giảm nguy cơ còi xương ở trẻ em, hơn nữa nó còn giúp tăng cường độ chắc khỏe cho xương và giảm tình trạng loãng xương ở người già.
Dù là thực phẩm bổ dưỡng phù hợp với hầu hết mọi người, nhưng nếu bạn đang dùng thuốc hà thủ ô đỏ thì không nên ăn cá chạch. Ngoài ra, nếu có vấn đề về sức khỏe bạn nên tham khảo bác sĩ trước khi ăn cá chạch.
Cách chọn cá chạch tươi ngon nhất
Để chọn được những con cá chạch tươi ngon, bạn có thể tham khảo một số mẹo đơn giản sau:
Ưu tiên cá chạch tươi sống
Khi mua cá, hãy chọn những con cá chạch sống và còn bơi khỏe, giãy mạnh – đây là dấu hiệu cho thấy chúng vừa được đánh bắt, nên chất lượng sẽ tươi mới. Ngoài ra, bạn cũng cần tránh mua những con cá chạch đã bị chết hay có dấu hiệu đờ đẫn, không linh hoạt.
Kiểm tra mắt cá
Để chọn mua cá chạch ngon thì bạn cũng cần quan sát đôi mắt cá. Nếu thấy cá có mắt sáng, trong, không đục, thân cá bóng mượt, không có vết thương hay trầy xước, đồng thời cá cạch còn phải có độ đàn hồi tốt khi chạm cá nhanh chóng trở lại hình dáng ban đầu, những yếu tố này cũng là những đặc điểm của cá tươi.
Kiểm tra mùi hương
Cá chạch tươi thường không có mùi tanh nồng hay khó chịu, mà mang mùi cá đặc trưng, dễ chịu. Còn nếu bạn thấy cá có mùi hương bất thường hay tanh quá mức thì bạn nên tránh, vì có thể cá không còn tươi ngon.
Quan sát màu sắc cá chạch
Cá chạch ngon sẽ có màu sắc tự nhiên, đồng đều trên thân cá, không xuất hiện các vết đen hay đỏ bất thường. Điều này giúp bạn tránh chọn phải cá đã chết lâu, làm ảnh hưởng đến hương vị món ăn. Đặc biệt là khi bạn mua cá chạch đã được chế biến sẵn, lại cần lưu ý kiểm tra kỹ hơn.
Chọn kích thước phù hợp
Những con cá chạch tròn trịa, kích thước vừa phải thường có chất lượng thịt tốt, mềm và ngọt hơn. Với lại những con cá như vậy, cũng dễ dàng nấu các món ăn ngon và hấp dẫn. Bạn có thể dùng cac chạch để kho, chiên, nấu lẩu, nướng...
Mua ở nơi đáng tin cậy
Bạn nên mua cá chạch ở những địa chỉ đáng tin cậy để đảm bảo cá chạch có nguồn gốc rõ ràng và chất lượng cao. Nhất là khi bạn mua cá chạch đã được chế biến sẵn.
Cá chạch không chỉ giàu dưỡng chất, tốt cho sức khỏe, mà còn là nguyên liệu tuyệt vời cho các món ăn. Tuy nhiên, việc chọn cá tươi ngon là yếu tố quan trọng để giữ trọn vị thơm ngon và tối ưu lợi ích của loại cá này.
