Chân yến là phần đế dày và chắc chắn nhất, được xây dựng đầu tiên để cố định tổ vào vách đá hoặc tường, trong khi tổ yến là bao gồm toàn bộ các bộ phận như bụng yến, chân yến và thân yến. Cả hai đều tốt và có giá trị dinh dưỡng tương đương nhau.
Tổ yến là gì?
Tổ yến hay yến sào, được làm từ 100% nước bọt của chim yến, thường bao gồm cả bụng yến, thân yến và chân yến, là toàn bộ tổ hoàn chỉnh. Tổ yến được chim yến xây khoảng 35 ngày mới hoàn thành. Tổ yến khai thác trực tiếp từ các nhà nuôi yến hoặc từ các hang động, vách đá.
Đặc điểm của tổ yến
Tổ yến thường có những đặc điểm nổi bật như:
- Tổ yến có hình elip, múi cau, với màu trắng ngà hoặc đôi khi ngả vàng hay xam, tùy vào độ tinh khiết
- Sợi yến dai, chắc, khi ngâm hay chưng đều vẫn giữ được kết cấu, sợi yến nguyên vẹn, trong
- Yến có mùi tanh như lòng trắng trứng
- Chân yến là phần cứng, dày và sậm màu nhất, giúp tổ bám chắc vào vách đá hoặc tường nhà. Khi ăn, chân yến dai và cần thời gian ngâm, chưng lâu hơn.
- Sợi yến là phần thân chính của tổ, bao gồm các sợi yến đan chéo vào nhau một cách tự nhiên
- Lớp xơ mướp là lớp lót mềm mại bên trong tổ, nơi chim yến ấp trứng và nuôi con, nó thường dính nhiều tạp chất.
Có mấy loại tổ yến?
Tổ yến được phân loại theo độ tinh chế bao gồm yến thô, yến tinh chế, yến rút lông nguyên tổ, yến vụn. Hay nguồn gốc yến là yến đảo tự nhiên và yến nhà nuôi, và yến chia theo màu sắc như yến trắng, yến huyết và hồng yến.
Chân yến là gì?
Chân yến (hay còn gọi là gốc tổ yến) là là nền móng đầu tiên của tổ yến, được chim yến dệt một cách kiên cố để bám chặt vào vách đá hoặc tường nhà. Đây là bộ phận quan trọng nhất, giúp nâng đỡ cả tổ yến. Chim yến phải dành nhiều thời gian và công sức nhất để xây dựng phần chân tổ này trước khi hoàn thiện phần thân và bụng tổ.
Đặc điểm của chân yến
Chân yến có những dấu hiệu nổi bật như:
- Sợi yến này có vị tanh nồng, có độ dai và độ cứng cao, vì đây là phần yến tập trung xây dựng nên khi nấu bạn cần ngâm lâu hơn
- Yến có độ nở cao, tới khoảng 2- 3 lần so với tổ yến
- Chân yến ít tạp chất, ít lông, dễ chế biến
- Tỷ lệ hao hụt khi làm sạch yến thấp.
Chân yến có mấy loại?
Hiện nay, yến có 2 loại chính, là chân yến thô ( loại nguyên bản, khi thu hoạch xong giữ nguyên và không trải qua quá trình sơ chế nào) và chân yến rút lông ( loại đã được sơ chế, sạch lông, mua về ngâm là có thể chưng ngay).
Chân yến và tổ yến loại nào tốt cho sức khỏe hơn?
Cả chân yến và tổ yến đều là thực phẩm quý, bổ dưỡng và được ưa chuộng. Về câu hỏi cái nào tốt hơn, đáp án là cả hai có giá trị dinh dưỡng tương đương. Quan niệm tổ yến bổ hơn chân yến là không đúng, vì cả hai đều được làm từ nước bọt chim yến, do đó hàm lượng dinh dưỡng gần như giống nhau.
Tuy nhiên, chân yến và tổ yến có một số điểm khác biệt như sau:
Màu sắc
Yến trắng là loại yến phổ biến và được khai thác nhiều nhất hiện nay, có màu trắng ngà hoặc có khi hơi vàng hoặc xám. Vì nước bọt của chim yến có thể bị pha lẫn tạp chất như lông chim, bụi bẩn. Chân yến cùng tương tự với màu trắng ngà hoặc vàng nhạt tự nhiên.
Mùi vị yến
Chân yến dai, giòn, khi chưng yến bạn sẽ cảm nhận được nó hơi sựt sựt, vị tanh rõ rệt, nhưng ăn rất hấp dẫn. Tổ yến thì dễ ăn hơn, vị tanh nhẹ hơn, ít dai, có phần mềm hơn, dai vừa. Nói chung, cả hai loại yến này đều ngon.
Hình dáng yến
Chân yến có dạng que hoặc rìa, vì nó chỉ có phần chân nên tổng quan nó sẽ kém thẩm mỹ hơn, nên phù hợp cho những ai muốn sử dụng yến thường xuyên mà tiết kiệm chi phí. Theo pmc.ncbi.nlm.nih.gov, thì trong quá trình sinh sản, glycoprotein mucin được tiết ra trong nước bọt từ một cặp tuyến dưới lưỡi độc đáo bên dưới lưỡi chim yến, đan xen nhiều lần vào nhau để tạo nên những tổ màu trắng hình nửa bát, to bằng lòng bàn tay, chắc chắn.
Độ nở của yến
Chân yến có độ nở nhiều (gấp 2-3 lần) khi ngâm nước hay chưng nấu, trong khi tổ yến nở vừa phải, sợi không giòn như chân yến. Nên tùy vào sở thích cá nhân, bạn có thể chọn một trong 2 loại yến này để sử dụng.
Thời gian sơ chế
Chân yến cần ngâm trong nước mát từ 30- 60 phút, hoặc thậm chí lâu hơn, vì đây là phần cứng và dai nhất của tổ yến, cần nhiều thời gian để nở mềm hoàn toàn và loại bỏ lông, bụi bẩn. Tuy nhiên, bạn không nên ngâm yến quá lâu (hơn 6 tiếng) vì sẽ làm mất đi dưỡng chất hoặc làm sợi yến bị nở nhão. Trong khi tổ yến ngâm nhanh hơn (20-30 phút tùy loại yến).
Giá cả
Giá chân yến trên thị trường dao động khoảng 2.000.000 - 5.000.000VNĐ/100g tùy loại. Giá tổ yến phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại yến (thô, tinh chế, rút lông, hồng yến, huyết yến), nguồn gốc (yến nhà, yến đảo), và chất lượng từng tổ yến. Ví dụ tổ yến thô loại 1 khoảng 2.900.000 VNĐ/lạng, tổ yến thô loại 2 khoảng 2.000.000 VNĐ/lạng.
Chân yến hay tổ yến loại nào tốt hơn
Nên chọn chân yến hay tổ yến? Điều này thì còn tùy vào sở thích, ngân sách và mục đích sử dụng yến của bạn. Vì đều được làm từ nước bọt chân yến, nên cả chân yến và tổ yến đều có giá trị dinh dưỡng NGANG NHAU.
Trường hợp chọn tổ yến
Nên dùng tổ yến nguyên tổ, nếu bạn quan tâm hình thức ( hay là muốn dùng để biếu tặng người thân, bạn bè). Bạn sẳn sàng bỏ ra số tiền cao hơn để nhận được sản phẩm hoàn hảo. Nó có sợi nhỏ, nên người già, trẻ em để dễ ăn và hấp thụ dưỡng chất.
Trường hợp dùng chân yến
Nên dùng chân yến nếu bạn muốn tiết kiệm chi phí hay cần dùng yến thường xuyên để bồi bổ cơ thể, có nhiều thời gian để ngâm nở và thích trải nghiệm cảm giác dai khi ăn yến chưng.
Tóm lại, chân yến là một lựa chọn kinh tế, còn tổ yến hoàn mỹ hơn, cả hai đều bổ dưỡng giúp cải thiện sức khỏe.
