Ba khía ngon, thịt chắc thường có vào mùa mưa, khoảng tháng 8 đến tháng 10 âm lịch. Bạn nên chọn những con còn tươi, bò linh hoạt, càng và mai đều nguyên vẹn.
Tìm hiểu về ba khía
Ba khía là một loài còng biển thuộc họ cua, có tên khoa học sesarma mederi (thuộc họ searmidae). Vì sao người ta gọi là ba khía? Vì nó có đặc điểm nổi bật là có ba gạch (khía) trên lưng. Nên người dân gọi vậy luôn cho dễ phân biệt.
Kích thước ba khía khá nhỏ, nhìn qua hơi giống cua đồng nhưng nhỏ hơn một chút, nhưng ba khía lại có nhiều gạch, thịt chắc. Sống chủ yếu ở vùng nước lợ và nước mặn các tỉnh miền Tây Nam Bộ, nổi tiếng nhất là ở Rạch Gốc - Cà Mau.
Chọn ba khía còn sống
Để làm một món ba khía ngon thì bạn cần có nguyên liệu tươi sạch, hãy mua những con ba khía đang còn sống, bò linh hoạt, khi người dân mới đánh bắt về bạn hãy mua ngay lúc đó. Tránh mua những con đã bị chết, bị mềm mũn hay có mùi hôi, ươn.
Chọn mùa ba khía
Mùa ba khía rộ nhất và chất lượng nhất là từ tháng 7 đến tháng 10 âm lịch. Lúc này, ba khía có kích thước lớn, thịt chắc và hương vị đậm đà. Cũng giống như cua, khi mua ba khía đúng mùa thì thịt sẽ rất chắc, nhiều thịt, vị của nó sẽ càng ngon.
Chọn ba khía có nhiều gạch
Ba khía ngon sẽ có nhiều gạch son (màu đỏ), đây là dấu hiệu của những con béo, khỏe, sinh trưởng tốt, nên sẽ tạo nên hương vị thơm ngon vượt trội. Ngoài gạch son thì nó còn có gạch bùn có màu xám, còn gạch giá thì màu trắng đục.
Thịt chắc
Tuy ba khía có kích thước nhỏ, nhưng thịt nó không hè thua kém gì so với thịt cua đồng. Khi bẻ càng ba khía, thịt không bị dính lại mà rời ra, chứng tỏ thịt rất chắc và tươi. Bạn nên lấy những con ba khía này có thể về rang, hấp hay làm gỏi...
Nguồn gốc ba khía
Các tỉnh như Kiên Giang (nay là An Giang), Cà Mau, Trà Vinh (nay sát nhập vào Vĩnh Long)... là những nơi có nguồn ba khía dồi dào. Cà Mau là một nơi nổi tiếng khi nói về ba khía, các huyện ven biển như Đầm Dơi, Phú Tân, Năm Căn, Ngọc Hiển. Nhất là thị trấn Rạch Gốc được xem là "thủ phủ" của ba khía, nơi nổi tiếng với món ba khía muối.
Chọn con ba khía còn nguyên vẹn
Do ba khía có nhiều chân và 2 cái càng lớn, nên khi bắt hay vận chuyển có thể làm rụng các bộ phận này. Khi mua bạn nên chọn những con còn nguyên bộ chân và cặp càng nhé, vừa có tính thẩm mỹ cao, vừa giúp món ăn tuyệt vời hơn.
Nếu dùng để chế biến tươi, thì không nên chọn con quá to. Con nhỏ vừa thường nhiều gạch đỏ, vỏ mềm, thịt săn chắc. Ba khía ôm trứng ngon và bùi, nhưng việc ăn những con ba khía cái đang sinh sản sẽ góp phần khiến sản lượng ba khía ít đi.
Bí quyết chọn ba khía ngon để muối
Chọn con có kích thước đều, to, thịt chắc. Cân nhắc giữa ba khía đực (giữ thịt lâu hơn) và ba khía cái (có trứng bùi ngon nhưng dễ mất thịt khi muối nếu để lâu). Hơn nữa, ba khía đang ôm trứng là ngon nhất. Ngoài ra, khi muối nếu nước muối mặn quá thì ba khía sẽ bị đen, chát, càng ba khía sẽ bị rụng ra. Còn nếu quá nhạt thì dễ hỏng, có mùi hôi.
Cách sơ chế ba khía tươi đơn giản
Sau khi mua ba khá tươi về, bạn mang đi cho vào một xô nước sạch và khuấy đều để rửa sạch bùn đất. Rửa đi rửa lại nhiều lần để cho nó nhả hết đất cát, tạp chất, rồi lấy dao chọt vào phần yếm, rồi sau đó tách mai và rửa lại thêm một lần nữa, để ráo.
Với con to, bạn có thể bẻ đôi để khi nấu con nào cũng ngầm đều gia vị và chín đều.
Ba khía ăn chung với gì ngon?
Ba khía có thể ăn kèm cơm trắng, hay làm mắm để chấm rau luộc, thịt luộc. Ngoài ra, bạn cũng có thể trộn làm gỏi cùng đu đủ xanh, xoài, khế chua. Các món ba khía rang me, ba khía rang muối ớt, ba khía luộc, gỏi ba khía... đều làm món ăn ngon giúp tăng thêm hương vị cho món ăn.
Các món ba khía hấp dẫn
Mắm ba khía
Nguyên liệu:
- Ba khía tươi
- Muối hạt
- Hũ lu, sành, sứ, có nắp kín
Cách làm:
- Ba khía tươi mua về bạn mang đi rửa sạch sẽ. Thả chúng vào trong lu có nước muối
- Pha nước muối với độ mặn vừa phải (bước này quan trọng ở bước này). Nếu quá mặn, ba khía sẽ bị đen, chát, càng ba khía sẽ bị rụng ra. Còn nếu quá nhạt thì dễ hỏng, có mùi hôi.
- Xếp ba khía vào lu, vại và đổ ngập nước muối. Dùng lá dừa nước phủ lên trên để bảo quản
- Nước muối ngâm ba khía sau đó có thể được đun lên, lọc kỹ để trở thành một loại nước mắm đặc biệt.
Ba khía muối trộn chua cay
Biến tấu hiện đại với hương vị chua cay hấp dẫn, chắc chắn sẽ làm bạn đam mê.
Nguyên liệu:
- Ba khía muối 500g
- Tỏi
- Ớt tươi
- Me hoặc quả tắc, chanh
- Húng quế
- Rau răm
- Đường
Cách làm:
- Ba khía lột yếm và bỏ mai, lấy phần thân, bỏ hết ngoe ngon, xé miếng vừa ăn
- Cho ba khía vào nồi, luộc sơ cho màu sáng lại và nhìn giống được luộc chín, đổ ra rổ, để ráo
- Tỏi bóc vỏ, cho vào cối, giã nhuyễn cùng đường, ớt, Cho hỗn hợp ra chén, vắt thêm nước cốt tắc
- Rau thơm nhặt và rửa sạch
- Trộn toàn bộ hỗn hợp vào trong một chiếc tô lớn, rồi đậy lại cho vào ngăn mát tủ lạnh ướp 2 tiếng, khoảng 30 phút bạn đảo một lần cho ngấm vị
- Ướp xong thì cho ra đĩa, rắc rau thơm lên và thưởng thức.
* **Gỏi đu đủ ba khía:** Sự kết hợp độc đáo giữa vị mặn của ba khía và vị chua ngọt, giòn tan của đu đủ.
---
### Góp ý bổ sung để bài viết hoàn chỉnh hơn
Dưới đây là một số ý bạn có thể tham khảo để làm phong phú thêm bài viết của mình:
* **Về cách làm mắm ba khía:** Bạn có thể mô tả chi tiết hơn một chút về quy trình muối truyền thống (ví dụ: tỷ lệ muối, thời gian muối bao lâu thì ăn được, cách bảo quản). Việc "trộn với gia vị" thường là bước cuối cùng sau khi ba khía đã muối chín.
* **Thêm các món ăn khác:** Ngoài các món kể trên, ba khía còn có thể chế biến thành nhiều món ngon khác như:
* **Ba khía rang me:** Vị chua ngọt của me hòa quyện với vị mặn đặc trưng của ba khía.
* **Ba khía hấp bia:** Hương thơm của bia làm giảm bớt mùi tanh, thịt ba khía ngọt tự nhiên.
* **Lẩu ba khía:** Nước lẩu đậm đà, ngọt từ thịt và gạch ba khía.
* **Lưu ý khi ăn:** Có thể đề cập ngắn gọn rằng vì ba khía là hải sản sống ở vùng bùn lầy và thường được ăn sống/ủ mắm, nên cần đảm bảo nguồn gốc rõ ràng và sơ chế thật sạch sẽ để tránh các vấn đề về tiêu hóa.
Bài viết của bạn đã rất tuyệt! Những góp ý trên chỉ nhằm giúp thông tin thêm đầy đủ và hấp dẫn người đọc hơn. Cảm ơn bạn một lần nữa!
Ba khía trộn tỏi ớt đường
Đây là món ăn chơi rất được ưa chuộng nhờ hương vị chua cay mặn ngọt hài hòa.
Nguyên liệu:
- Ba khía đã muối
- Đường
- Tắc hoặc chanh
- Ớt
- Tỏi
Cách làm:
- Dùng ba khía muối, rửa sơ bằng nước ấm để giảm bớt vị mặn, tách mai và xé nhỏ thịt
- Trộn đều ba khía với tỏi, ớt băm, đường, nước cốt chanh, hay tắc (hoặc khế chua), có thể thêm xoài xanh bào sợi để tăng vị chua giòn
- Để hỗn hợp trong khoảng 1 tiếng cho gia vị ngấm đều
- Món này ăn kèm với cơm nóng, hoặc rau sống đều rất tuyệt.
