Nước màu dùng nấu ăn có nhiều loại, như nước màu khóm, nước màu dừa, nước màu thốt nốt, nước màu đường, nước màu đường, nước màu mật mía... mỗi loại đều có những ưu điểm nổi bật riêng.
Nước màu là gì?
Nước màu (hay còn gọi là nước hàng, kẹo đắng... tuy vùng miền) là một loại gia vị truyền thống của Việt Nam, được tạo ra từ quá trình caramen hóa đường hoặc các nguyên liệu tự nhiên như nước ép khóm, nước dừa, nước thốt nốt,... để hình thành hỗn hợp sánh đặc, có màu nâu cánh gián đặc trưng. Nước màu thường được dùng để tẩm ướp thực phẩm để tạo màu sắc hấp dẫn, dậy mùi thơm tự nhiên và tăng vị đậm đà cho các món kho, quay, nướng, xào...
Ngoài ra, việc tạo màu cho món ăn sẽ càng làm cho đồ ăn, thức uống ăn ngon hơn. Nên bây giờ, ngoài các loại nước màu ướp thực phẩm, thì người ta còn dùng hoa đậu biếc, lá dứa, quả gấc... để làm cho các món ăn đẹp, ăn ngon hơn.
Sử dụng nước màu có tốt không?
Nước màu không xấu nếu được làm từ nguyên liệu chất lượng và quy trình đúng chuẩn, không bị quá lửa hay cháy khét. Nhiều người nhầm lẫn giữa caramen hóa đường (tạo màu và hương vị đặc trưng) và loại bị cháy khét (tạo chất độc hại). Quá trình caramen hóa đường sẽ làm hơi nước bốc lên và giải phóng diacetyl và tinh thể đường, tạo mùi thơm tự nhiên hay gọi là caramel, với nhiệt độ khác nhau tùy loại đường. Một số loại đường có nhiệt độ caramel hóa như:
- Fructose khoảng 110 °C (230 °F)
- Galactose, glucose, saccarose là nằm ở mức 160 °C (320 °F)
- Maltose cao hơn với mức nhiệt là 180 °C (360 °F)
Nếu nước màu được chế biến đúng cách, nguyên liệu chất lượng, thì nó an toàn và được sử dụng rộng rãi không chỉ ở Việt Nam mà còn trong nhiều món ăn hấp dẫn trên thế giới, như kẹo, bánh kem, cola, crème caramel... Tuy nhiên, nếu cháy khét, có thể tạo carcinogen gây hại sức khỏe. Vậy nên, bạn cần chọn sản phẩm uy tín, nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo an toàn.
Top 10 loại nước màu ngon nhất hiện nay
Có bao nhiêu loại nước màu? Hiện nay, có những loại nước màu dùng để nấu ăn phổ biến hiện nay có thể bạn chưa biết hết như:
Nước màu khóm
Nước màu khóm (hay còn gọi là nước màu thơm) là một loại gia vị có kết cấu lỏng, được làm từ quả khóm (dứa/thơm) tươi thông qua quá trình nấu ( hay thắng) biến nước ép khóm trở thành hỗn hợp sánh đặc có màu nâu cánh gián óng ánh ( hay nâu đen) và hương thơm dịu nhẹ. Giúp tẩm ướp món ăn chuẩn vị, nấu xong lại có màu đẹp mắt hơn.
Thông thường, người ta thường dùng đường để thắng làm màu, nó là một loại gia vị truyền thống trong ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, khi thắng màu bằng dứa thì lại có hương vị tuyệt vời hơn, nên nó được rất nhiều người ưu chuộng.
Nước màu đường phèn
Đường phèn thường được thay thế khi nấu nước mát hay các món chè, nhưng nó còn có thể làm nước màu nữa đó. Lấy 1 ít đường phèn cùng một ít nước lọc, đun sôi nhỏ lửa, khuấy liên tục cho đường tan và chuyển mà caramel là hoàn thành. Nước màu đường phèn cũng có vị ngọt thanh, giúp món ăn hấp dẫn hơn.
Nước màu dừa
Nguyên liệu được làm từ nước dừa tươi, sau đó được đun liên tục với lửa vừa đến khi cô đặc. Đặc điểm của nước màu dừa là có màu nâu sẫm, vị ngọt thanh, có độ béo nhẹ và hương thơm đặc trưng của dừa.
Quá trình cô đặc nước dừa thành nước màu rất lâu, có thể mất từ 6-18 tiếng.
Nước màu đường thốt nốt
Đường thốt nốt được làm từ nước dịch nhị hoa của cây thốt nốt, loại đường này hiện nay được nhiều người ưu chuộng. Nước màu đường thốt nốt cũng đun từ loại đường thốt nốt này, khi thắng cần thêm 100- 200ml nước dừa tươi để tránh cháy. Tẩm ướp thịt, cá, hải sản mang lại hương vị tuyệt hảo.
Nước màu mật mía
Mật mía bình thường đã có kết cấu lỏng, hoặc cũng có thể hơi đặc quánh tùy vào từng loại mật. Nhờ làm từ nước cốt cây mía, nên nó có mùi thơm nhẹ dịu. Đun mật mía với lửa vừa đến khi cô đặc thành nước màu màu nâu hoàn chỉnh. Khi bạn kho cá nục, kho cá ngừ, kho thịt sẽ thơm ngọt tự nhiên.
Nước màu gấc
Thịt quả gấc thường được dùng để nấu xôi thì không ai xa lạ nữa. Mà nó cũng có thể dùng để làm nước màu, cũng tương tự cách làm xôi, người ta lấy những quả gấc chín, tách lấy hạt, rồi tách lấy thịt bỏ hạt. Tiếp đó cho vào nồi, nấu nhỏ lửa đến khi thịt gấc teo nhỏ, lọc lấy dầu gấc, để nguội là có thế sử dụng.
Nước màu đường trắng
Đây là cách phổ biến nhất, có thể nói nếu chúng ta từng nấu ăn, thì có thể đã từng dùng cách làm này rồi. Theo đó, bạn chỉ cần cho dầu ăn vào chảo, rồi cho đường vào, khuấy đều đến khi đạt được màu cánh gián ưng ý, rồi tắt ngay và mang đi ướp đồ ăn. Đặc biệt bạn cần nhớ, dùng cách này không được thắng đường quá lửa hay cháy, vì nó sẽ sản sinh chất độc hại.
Nước màu điều
Hạt điều khô 50g đun với 150ml dầu ăn, khi nấu nhớ khuấy đều, nấu đến khi chuyển màu nâu đỏ, hay đỏ cam. Thường được sử dụng làm gia vị để tạo màu hấp dẫn cho các món như bún bò, bún riêu, cà ri, món nướng, món kho.
Nước màu lá dứa
Lá dứa tươi được rửa sạch, cắt khúc, sau đó mang đi xay nhuyễn, lọc lấy phần nước cốt sau đó bỏ bã. Nước cốt dứa có thể dùng ngay hoặc cho vào tủ lạnh để chắt lấy phần nước màu xanh lắng xuống dưới đáy. Nó thường được tạo màu cho bánh chưng hay các món bánh, món ăn khác nhau.
Nước màu lá cẩm
Lá cẩm cũng tương tự lá dứa, cũng thường dùng để tạo màu cho bánh, chè, xôi, hay mứt... giúp món ăn trông bắt mắt có tính thẩm mỹ cao hơn. Lá cẩm tươi được rửa sạch và đun lá cẩm với nước 15 phút, lọc lấy nước tím.
Nước màu có tác dụng gì?
Nước màu nhiều công dụng trong nấu ăn bao gồm:
Tạo màu
Đây là ưu điểm nổi bật và cũng là công dụng chính của nước màu. Khi thêm nước màu vào trong thực phẩm để tẩm ướp nó sẽ làm cho món ăn có màu nâu nhạt hay nâu cánh gián nhưng lại rất tự nhiên, vô cùng bắt mắt và tăng sự hấp dẫn.
Dậy mùi
Hương caramel tự nhiên trong gia vị này giúp khử mùi tanh của thịt cá, đồng thời kích thích vị giác. Đó cũng là lý do, nếu cho nước màu vào món ăn, nó sẽ tự đậm vị hơn, ăn ngon hơn rất nhiều.
Tăng cường vị
Ngoài gia tăng tính thẩm mỹ và mùi thơm, nước màu còn giúp mang lại vị ngọt đậm đà, tròn vị, khác biệt so với việc chỉ sử dụng đường thông thường. Thế nên, bạn hãy nhanh tay đặt mua nước màu khóm này để giúp bữa ăn gia đình luôn thơm ngon, tròn vị.
Hướng dẫn sử dụng
Nếu chuẩn bị nấu thịt kho, cá khô, tôm rim, thịt nướng... bạn cho các gia vị cơ bản như muối, đường, hành, tiêu... rồi thêm 1 thìa cà phê nước màu khóm vào, đảo đều để gia vị thấm tốt hơn. Điều chỉnh gia vị cho phù hợp với từng món ăn, sau đó bạn ướp và chế biến thôi.
