Tôm là thực phẩm có thể gây dị ứng, việc sau sinh mổ có nên ăn tôm hay không là còn tùy vào sức khỏe và tốc độ hồi phục của từng mẹ sau sinh mà bạn có thể điều chỉnh sao cho phù hợp, nên xin ý kiến bác sĩ trước khi ăn tôm.
Vì sao sinh mổ cần kiêng tôm?
Sau sinh mổ, sản phụ thường được khuyên nên kiêng tôm trong vài tuần đầu, hoặc có thể hơn tùy người. Dưới đây là những lý do vì sao nên kiêng tôm:
Nguy cơ dị ứng
Tôm là một trong những thực phẩm dễ gây dị ứng, đặc biệt với người có cơ địa nhạy cảm. Sau sinh mổ, hệ miễn dịch của mẹ yếu hơn so với bình thường, hoặc có thể nhạy cảm hơn, nên khi ăn tôm quá sớm có thể gây phản ứng dị ứng với tôm, nó có thể gây phát ban, ngứa ngáy, thậm chí khó thở,… vậy nên nếu mẹ nào bị dị ứng tôm hay hải sản nên tránh xa thực phẩm này để đảm bảo an toàn. Cũng cần chờ cơ thể hồi phục, ổn định rồi mới ăn tôm.
Lo ngại ảnh hưởng đến vết mổ
Theo dân gian và Đông y cổ truyền cho rằng tôm và các loại hải sản “tanh” có thể khiến vết mổ lâu lành hoặc gây sẹo lồi, nên mẹ sau sinh mổ nên tránh. Tuy nhiên, y học hiện đại lại nói sau sinh mổ mẹ có thể ăn, nhưng điều này là còn tùy vào mỗi người. Tốt nhất nên thận trọng, để tránh khi vết mổ còn sưng hoặc dễ kích ứng.
Thế nên, tốt nhất là chờ cho vết thương hồi phục, rồi hãy ăn sau.
Hệ tiêu hóa chưa ổn định
Sau sinh mổ, hệ tiêu hóa của mẹ cần thời gian để phục hồi, nên chưa phù hợp để ăn tôm sớm, chưa kể có một số người có thể bị khó tiêu, đầy bụng, ợ hơi... nên ăn tôm vào có thể khiến các vấn đề này nặng hơn. Thế nên, khi đang bị rối loạn tiêu hóa, nên tránh ăn tôm là đều nên làm.
Rủi ro khi ăn tôm kém chất lượng
Tôm không đảm bảo chất lượng, có thể mang vi khuẩn như Salmonella và Listeria monocytogenes, những tác nhân này có thể gây ra những nguy hại cho cả mẹ và bé. Khi chế biến và bảo quản tôm sai cách, vi khuẩn có thể xâm nhập và gây nhiễm trùng khi sử dụng.
Ngoài ra, tôm cũng có thể tích tụ các chất độc hại như thuốc trừ sâu, chì, hoặc thủy ngân từ môi trường nước nuôi. Thế nên, ngoài việc kiêng tôm thì khi ăn được tôm cũng cần mua tôm ở những nguồn cung cấp uy tín, chất lượng.
Mẹ sinh mổ ăn tôm được không?
Tôm là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều chất đạm, cùng nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin B12, vitamin D, omega3, canxi, phốt pho, iốt, selen... nên khi ăn tôm nó giúp bạn bổ sung năng lượng, hỗ trợ sức khỏe xương khớp, cải thiện sức khỏe tim mạch... Vì vậy, tôm hoàn toàn có thể là một phần trong chế độ ăn của mẹ sau sinh mổ, miễn là được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm, tần suất và cách chế biến để phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Để đảm bảo an toàn, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xây dựng chế độ ăn phù hợp, tốt cho cả mẹ và bé, cũng như ăn tôm sao cho phù hợp, không nên tự ý ăn tôm quá sớm.
Sinh mổ bao lâu được ăn tôm?
Để tận dụng lợi ích dinh dưỡng của tôm mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe, mẹ bỉm cần lưu ý những điểm sau:
Sinh mổ 1 tháng ăn tôm được không?
Trong 1 - 2 tuần đầu sau sinh mổ, cơ thể mẹ còn yếu, vết mổ chưa lành hoàn toàn, hệ tiêu hóa cũng có thể còn nhạy cảm. Vì vậy, tốt nhất không nên bổ sung tôm vào lúc này. Hãy đợi ít nhất 1 tháng sau sinh, khi bản thân mẹ cảm thấy sức khỏe đã ổn định hơn, vết mổ đã lành hẳn, không còn bị sưng viêm nữa, thì lúc này mới bắt đầu đưa tôm vào chế độ ăn với một lượng vừa đủ.
Ví dụ cơ địa mẹ lâu lành, 1 tháng rồi mà vết mổ chưa hồi phục, thì nên chờ thêm, không cần ăn tôm ngay, cứ để vết thương lành rồi hãy ăn, vì thời gian này nó cũng có thể lâu hơn tùy vào sự hồi phục và sức khỏe của từng người.
Tần suất và lượng tôm
Sau khi mẹ sinh mổ được bác sĩ đồng ý cho ăn tôm, thì cũng chỉ nên ăn tôm 2-3 lần/tuần, mỗi lần không được ăn quá 100g tôm. Ăn quá nhiều tôm sẽ tạo gánh nặng cho hệ tiêu hóa, nên việc kiểm soát liều lượng tôm rất cần thiết.
Chọn tôm tươi, chất lượng
Chỉ sử dụng tôm tươi sống, tôm còn bơi linh hoạt, tôm sạch, tuyệt đối không nên dùng tôm đông lạnh hoặc tôm đã bị chết. Sơ chế tôm kỹ lưỡng, loại bỏ chỉ đen, đầu tôm và rửa sạch trước khi nấu.
Chế biến đúng cách
Tôm chưa nấu chín kỹ có thể chứa vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, gây hại cho hệ tiêu hóa và nguy hai đến sức khỏe của mẹ sau sinh. Hãy đảm bảo tôm được sơ chế sạch và nấu chín hoàn toàn. Ưu tiên các món ăn lành mạnh như tôm hấp, cháo tôm, tôm luộc, mẹ có thể thêm một tí gừng khi nấu tôm để giảm tính hàn của tôm.
Tham khảo ý kiến bác sĩ
Như đã nói nhiều lần ở trên, tuy tôm là thực phẩm quen thuộc, nhưng đối với mẹ sau sinh mổ, nếu muốn ăn tôm thì vẫn cần có sự tư vấn của bác sĩ. Như vậy, bác sĩ có thể xem xét dựa trên từng cá nhân, đưa ra lời khuyên và liều lượng thích hợp.
Mẹ sau sinh mổ cần kiêng thực phẩm nào?
Sau khi sinh mổ, có một số thực phẩm mà mẹ cần kiêng như:
- Chất kích thích (rượu, bia, cà phê, nước ngọt có gas) vì nó có thể gây mất ngủ, suy giảm miễn dịch, ảnh hưởng đến chất lượng sữa
- Đồ nếp (xôi, bánh chưng...) dễ gây viêm, mưng mủ, kéo dài thời gian hồi phục vết mổ
- Thực phẩm cay nóng (ớt, tiêu, mù tạt) gây nóng trong, dễ nổi mụn, ảnh hưởng tiêu hóa, gia tăng tình trạng viêm nhiễm cho vết thương
- Thực phẩm nhiều đường và muối, làm tăng cân, giữ nước, ảnh hưởng huyết áp và quá trình hồi phục
- Đồ uống có gas gây đầy hơi, khó tiêu, gây tăng cân
- Trái cây như mít, sầu riêng, dễ gây đầy bụng, khó tiêu, ảnh hưởng tới vết mổ
- Thức ăn lên men (dưa muối, kim chi, cà muối) làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, không tốt cho vết mổ
- Thực phẩm đông lạnh không lành mạnh cho sức khỏe của mẹ sau sinh
- Thực phẩm sống, chưa chín kỹ tuyệt đối không được ăn vì nó có thể chứa vi khuẩn, ký sinh trùng...
- Ngoài ra, những gia vị mạnh như tỏi, hành, thức ăn khó tiêu hóa thì mẹ cũng nên tránh.
Mẹ sau sinh mổ nên ăn thực phẩm nào?
Mẹ sau sinh mổ nên ăn một số thực phẩm sau:
- Thực phẩm giàu đạm và canxi sẽ thúc đẩy quá trình tái tạo mô và tế bào, bổ sung năng lượng như cá hồi, rau xanh, thịt nạc, sữa...
- Đường đỏ có tính ổn, dễ tiêu, mẹ có thể kết hợp nó cùng các thực phẩm khác để làm những món ăn ngon
- Ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ, vitamin B, hỗ trợ tiêu hóa và duy trì năng lượng
- Rau xanh chứa nhiều vitamin, khoáng chất, bạn có thể ăn các loại rau như rau bó xôi, rau ngót...
- Trái cây tươi giàu vitamin C, giúp cải thiện đề kháng, ăn những loại quả như cam, quýt, chuối, táo, việt quất
- Các loại đậu (đậu đen, đậu xanh, đậu nành) hỗ trợ tiêu hóa và giảm táo bón
- Cá béo cung cấp hàm lượng lớn omega-3, tốt cho tim mạch, não bộ
- Uống đủ nước giúp cơ thể không mất nước, hỗ trợ trao đổi chất
- Bổ cung các loại vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin B, vitamin C, vitamin D, vitamin E, sắt, kẽm, chất chống oxy hóa,...
Mẹo nhỏ giúp mẹ ăn uống hiệu quả sau sinh mổ:
- Ăn chín, uống sôi
- Chia nhỏ bữa ăn, không ăn quá nhiều trong một lần
- Chọn thực phẩm theo tiêu chí tươi- sạch- chất lượng, ưu tiên organic
- Không ăn quá nhiều một loại đồ ăn, mà phải đa dạng và làm mới bữa ăn bằng nhiều loại thực phẩm khác nhau
- Theo dõi phản ứng của bé, nếu bé có dấu hiệu khó chịu sau khi mẹ ăn món gì, nên tạm ngưng. Điều chỉnh sao cho phù hợp với mẹ nhưng cần tốt cho bé.
