Mật ong rừng và mật ong nuôi đều giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe, tuy nhiên mật ong rừng lại có giá trị hơn và luôn được nhiều người săn đón.
Mật ong rừng là gì?
Mật ong rừng là loại mật từ các tổ ong tự nhiên, những con ong ở đây tự đi lấy mật từ các bông hoa trong rừng xung quanh nơi nó sinh sống và tự xây tổ mà không có sự can thiệp hay sự chăm sóc của con người, 100% tự nhiên. Các chú ong hút mật theo mùa và tạo nên loại mật ong có hương thơm đặc trưng, vị ngọt đậm đà, xen lẫn chút mùi ngai ngái.
Quá trình khai thác mật ong rừng đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm và kỹ thuật, như vậy mới có thể phát hiện ra các tổ ông và sau đó sử dụng các công cụ để thu hoạch mật. Quá trình này đòi hỏi nhiều nỗ lực, thời gian và tiềm ẩn không ít rủi ro.
Mật ong nuôi là gì?
Mật ong nuôi là loại mật ong được con người nuôi dưỡng. Người dân sẽ xây dựng các cầu ong, sau đó cho ong sinh sống trên trong, khi vào mùa hoa nở rộ, những chú ong này sẽ được bay đi hút phấn hoa để lấy mật.
Mật ong nuôi có nhiều loại, với màu sắc và hương vị khác nhau. Tuy nhiên, để đảm bảo năng suất, người nuôi thường bổ sung đường cho ong, điều này khiến mật ong nuôi có độ sánh và hương vị kém hơn so với mật ong rừng.
Mật ong rừng khác mật ong nuôi như thế nào?
Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa mật ong rừng và mật ong nuôi mà bạn có thể tham khảo:
| Đặc điểm | Mật ong rừng | Mật ong nuôi |
|---|---|---|
| Thu hoạch | Vì ong tự mình đi gom nhặt phấn hoa nên cần nhiều thời gian, do đó chỉ thu hoạch mỗi năm 1 lần, vào khoảng tháng 3 - 6 | Thu hoạch nhiều lần trong năm, dựa vào mùa hoa |
| Loại ong | Là loại ong sống hoang dã, không bị tác động bởi con người | Con người nuôi dưỡng và chăm sóc để ong hút phấn lấy mật |
| Phấn hoa | Trong rừng có hoa nào phù hợp thì những con ong sẽ tự quyết định hút phấn hoa | Thường tập trung lấy 1 loại phấn hoa, do phụ thuộc vào mùa hoa nở rộ |
| Màu sắc | Thay đổi theo mùa: Đầu mùa có màu vàng nhạt, giữa mùa có vàng sậm, cuối mùa có thể có màu vàng đen | Các loại hoa ong hút phấn hoa sẽ quyết định màu sắc của mật ong |
| Độ sánh | Thời tiết và thời gian lấy mật sẽ ảnh hưởng tới độ sánh loãng hay đặc của mật ong | Phụ thuộc vào loại hoa |
| Hương vị | Hương thơm nồng tự nhiên, vị ngọt thanh | Hương vị có thể thay đổi tùy vào các khu vực nuôi ong, mùi mật ong thơm đặc trưng |
| Đặc điểm mật | Mật ong có thể tạo bọt và có khí gas | Rất ít khí gas, hầu như không tạo bọt |
| Kết cấu | Có thể bị kết tinh sau 1 năm, nhất là mùa đông | Có thể kết tinh tùy vào loại hoa hoặc quá trình xử lý |
| Giá | Giá cao, khan hiếm hơn | Giá thành phải chăng, dễ tìm mua |
Cách phân biệt mật ong rừng và mật ong nuôi chính xác nhất
Để nhận biết rõ về mật ong rừng và mật ong nuôi, bạn có thể tham khảo cách sau:
Nếm thử mật ong
Cách nhận biết mật ong rừng và mật ong nuôi hiệu quả nhất đó chính là nếm thử. Mật ong nuôi sẽ có vị ngọt dịu hơn mật ong rừng, mà mật ong rừng thì vị hơi khé cổ, ngọt đậm hơn.
Phân biệt bằng cách cho vào tủ lạnh
Có một cách so sánh mật ong đơn giản mà ai cũng có thể làm được đó là bạn cho mật ong vào chai, đậy nắp và để vào tủ lạnh trong 2-3 tiếng, rồi xem xét:
- Mật ong giả sẽ bị đông cứng
- Mật ong pha nước đường hoặc mật ong nuôi cho ăn đường thì sẽ thấy 1/2 mật ong bị đông
- Mật ong rừng nguyên chất sẽ có một lớp kết tinh trắng đục trên bề mặt hoặc đáy chai, phần mật còn lại giữ nguyên độ sánh như bình thường.
Cách này dễ dạng giúp bạn nhận biết, cũng dễ thực hành tại nhà.
Dựa vào mùi hương
Mật ong rừng có hương thơm nồng, vị ngọt khá đậm, mùi hương hơi ngái ngái mang hướng tự nhiên xen lễn hương hoa dại hay mùi sáp ong, cây gỗ.
Mật ong nuôi thì lại có mùi thơm nhẹ hơn, vì nó nó tùy thuộc vào loại hoa ong hút mật (hoa nhãn, vải, tràm...), nhưng mật ong này sẽ có nét đặc trưng của loại hoa mà nó lấy phấn.
Lấy ly nước để phân biệt
Khi pha mật ong vào nước ấm và khuấy đều, mật ong rừng sẽ có hương thơm ngọt thanh, mà ở mật ong nuôi thì chỉ có mùi thơm nhẹ hơn và vị hơi chua, hơi nhạt.
Quan sát màu sắc
Những yếu tố tác động đến màu sắc của mật ong bao gồm loại phấn hoa ong hút, điều kiện môi trường và thời gian thu hoạch. Mật ong rừng là loại mật ong có thể thay đổi qua các giai đoạn bảo quản. Ví dụ, mật ong rừng thường có màu vàng nhạt khi mới thu hoạch và dần chuyển sang vàng cam, sau đó là màu cánh gián khi để lâu.
Còn mật ong nuôi giữ nguyên màu sắc ban đầu vì thường được xử lý bằng hóa chất để ổn định màu sắc.
Nên để phân biệt bạn cũng có thể bảo quản mật ong trong một thời gian nhất định rồi quan sát màu sắc để nhận biết.
So sánh giá thành
Mật ong rừng do chứa giá trị dưỡng chất cao, số lượng lại hạn chế, do đó giá thành cao hơn nhiều so với mật ong nuôi. Một lít mật ong rừng dao động từ 1 triệu - 1.5 triệu tùy thời điểm. Còn mật ong nuôi rẻ hơn, một lít khoảng 200k - 400k. Nên nếu mua mật ong rừng mà bạn thấy nó có giá rẻ bất ngờ thì khả năng nào nó là mật ong nuôi hoặc đã được pha trộn.
Kiểm tra bề mặt mật ong
Mật ong rừng thường có trộn lẫn nhộng ong, đồng thời trên bề mặt hay dưới đáy chai bạn sẽ thấy mật ong này có lớp váng mỏng. Vì vậy, nếu trên bề mặt mật có lớp váng phấn hoa, đó là mật ong rừng. Trong khi đó, mật ong nuôi đã qua xử lý nên không có hiện tượng này.
Mật ong nuôi còn được bổ sung thêm thực phẩm khác như đường, trong khi ong rừng chỉ hút mật từ 100% hoa tự nhiên, do vậy, mật ong nuôi sẽ không có hoặc rất ít váng phấn hoa.
Đây cũng là một cách để bạn dễ dàng phân biệt hai loại mật ong này.
Độ tạo ga và bọt
Mật ong rừng chứa lượng lớn khí ga cũng có nhiều bọt, do được tổng hợp từ nhiều loại hoa khác nhau. Khi cho mật ong rừng vào chai thủy tinh và đậy chặt nắp mang đi bảo quản, nó sẽ hình thành bọt, thậm chí khi bạn mở nắp nhẹ, thì thấy nó có khí đẩy bật nắp chai. Vì vậy, khi đựng mật ong rừng thì bạn không nên đổ đầy chai.
Mật ong nuôi thì có ít ga, ít bọt.
Vì sao mật ong rừng được đánh giá cao hơn mật ong nuôi?
Không phải tự nhiên mà mật ong rừng luôn có giá thành và được đánh giá cao hơn mật ong nuôi. Điều này là nhờ:
- Mật ong rừng chứa enzyme, cùng nhiều dưỡng chất và các chất chống oxy hóa dồi dào, lý do là vì ong đã lấy các phấn hoa ở nhiều loại cây cối tự nhiên trong rừng. Điều này giúp mật ong rừng hỗ trợ sức khỏe tốt hơn.
- Hương vị của mật ong rừng cũng là điểm khác biệt lớn, nó có mùi vị tự nhiên, đậm đà và độc đáo. Đặc biệt nhất là, mật ong rừng không bị con người tác động đến, nó 100% tự nhiên, không chứa hóa chất, chất bảo quản, nên có độ tinh khiết cao, nên khi sử dụng cũng an toàn cho sức khỏe.
- Mật ong rừng thường được khai thác trực tiếp từ tổ ong hoang dã, nên giữ nguyên được đặc tính tự nhiên vốn có. Trong khi đó, mật ong nuôi lại có thể đã bị pha trộn và xử lý nên chất lượng không thể sánh bằng.
- Hơn nữa, mật ong rừng còn được xem là "thực phẩm vàng," có thể hỗ trợ nhiều vấn đề như tiêu hóa, thúc đẩy vết thương nhờ nhanh hồi phục. Chính những lợi ích này đã giúp mật ong rừng trở thành sự lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng.
